وبلاگ

برای همه‌ی ما پیش اومده که با وجود این‌که کارهای مختلفی داریم و برای آن‌ها وقت کافی هم نداریم، اما با این حال اون رو به تاخیر می‌اندازیم. اصطلاح از شنبه، عبارت رایجیه که افراد زیاد استفاده می‌کنن. افراد مدام کارهای خود را به عقب می‌اندازن و به بهانه‌ی زمان مناسب از انجام کارهاشون سر باز می‌زنن. یکی از زمان‌هایی که افراد بسیار اهمال کاری می‌کنن و تبعات خیلی بدی نیز براشون داره، هنگام تحصیل و مخصوصا هنگام انجام تکالیف مدرسه هست. در ادامه اهمال کاری را که از مشکلات رفتاری کودکان است تعریف می‌کنیم و به علل و پیامدهای این اتفاق خواهیم پرداخت.

تعریف اهمال کاری

اهمال‌کاری در واقع تمایل به تاخر انداختن کارها و عقب انداختن آن‌ها تا زمان مناسب و آوردن بهانه‌های مختلف برای آن‌ها و توجیه کردن علل آن برای این‌که سرزنش ناشی از آن را از خود دور بکنن. در این حالت افراد ناراحتی ذهنی شدیدی را هم به دنبال آن تجربه می‌کنن و بنابراین، اگر چه تا حدی تونستن از فشار سرزنش دیگران نجات پیدا بکنن، اما از خود سرزنشی به طور کامل در امان نیستن.

 پیامدها

اهمال کاری برای افراد پیامدهای بسیار بدی به همراه داره. فردی که مدام کارهای خود را عقب میندازن، به بهونه‌ی این‌که باید زمان مناسب برسه، انجام تکالیفش رو به عقب میندازه. به این ترتیب بچه‌هایی که کارها رو پشت گوش میندازن، تکالیفشون رو در زمان خودش انجام نمی‌دن و به درس‌هاشون رسیدگی نمی‌کنن و این‌طور می‌شه که همیشه با حجمی از تکالیف و درس‌ها مواجه هستن.

اون‌ها ممکنه مطالعه‌ی درس‌ها رو تا آخر ترم به تاخیر بندازن و در پایان ترم و شب امتحان، با حجم زیادی از مطالب مواجه هستن و نمی‌تونن از پسش بر بیان. طبیعیه که موفقیت تحصیلی هم در اون‌ها تا حد زیادی کم می‌شه و ممکنه حتی نتونن هیپ وقت موفق نشن.

علل

افراد به چه دلیلی کارهای خود را عقب میندازن؟ آیا دلایل فردی مطرح هست که افراد رو اهمال کار می‌کنه یا اهمال کاری به دلایل موقعیتی و محیطی هست؟ دانشمندان زیادی درباره علت اهمال کاری تحقیق کردن. دلایلی که اون ها برای این مشکل ارائه دادن شامل:

 فردی

یک دیدگاه بیان می‌کنه که افراد به دلایل شخصیتی، اهمال کار می شن. اون‌ها بیان می‌کنن که افراد ممکنه چند جهت‌گیری داشته باشن. افراد تکلیف محور، افرادی هستن که کارها و وظایف رو به خاطر دریافت پاداش بیرونی انجام می‌دن. افراد تسلط محور، افرادی هستن که وظایف رو به دلایل رشد شخصی و کسب تجربه و مهارت شخصی خودشون انجام می‌دن.

یک دسته دیگر از افراد هم هستن که کارهایی که به عهدشون گذاشته شده رو فقط  به خاطر اجتناب کردن از شکست خوردن انجام می‌دن. یعنی تمامی کارهایی رو که انجام می‌دن، فقط به خاطر این‌که سرزنش نشن انجام میدن. پژوهشگران بیان می‌کنن که افراد تسلط محور، از بقیه‌ی افراد کم‌تر دچار اهمال کاری می‌شن.

علاوه بر اون، علت‌های فردی چون کمبود عزت نفس، احساس خود کم بینی، افسردگی، اضطراب، کمال گرایی و فقدان مهارت‌ها رو هم به عنوان علت‌های فردی که منجر به اهمال کاری می‌شه بیان کردن.

سایر عوامل

عوامل دیگری را هم به عنوان علت‌های اهمال کاری مطرح کردن. از جمله این عوامل، ویژگی‌های تکلیفی که به عهده فرد گذاشته شده و توانایی فرد برای انجام آن هست. اگر تکلیف، سطحی بالاتر از توان فرد داشته باشه، نمی‌تونه از پسش بر بیاد و به این دلیل کارها رو عقب میندازد. یا شاید شرایط خانوادگی و محیطی که فرد در آن زندگی‌ می‌کنه باعث این اهمال کاری می‌شه.

چه باید کرد؟

بعد از بررسی تعریف اهمال کاری و علل و عوامل آن، سؤالی که مطرح می‌شه اینه که چیکار باید بکنیم که از دست این اهمال کاری رها بشم. در نظر داشته باشید که هر تغییری، نیازمند تمرین، استمرار و صبر و حوصله هست. در ادامه به برخی از این راه حل‌ها می‌پردازیم:

اهداف معقول

اولین نکته‌ای که باید درنظر بگیرین اینه که هدف مناسبی را برای خود در نظر بگیرین که نسبت به توانتون هدف معقولی باشه و بدونین که می‌تونین از پسش بر بیاین. انتخاب هدفی که معقول و منطقی باشه، اولین گام برای دوری از اهمال کاری هست.

برنامه ریزی

تلاش کنید همیشه برای خودتان برنامه‌ریزی داشته باشین. برنامه‌ای که همه‌ی کارها و تکالیفی که باید انجام بدین رو پوشش بده. البته باید دقت کنین که برنامه‌ی شما نباید از خارج از توان شما باشه. برنامه‌ای اجرایی و مانع اهمال کاری می‌شه، که متناسب با ظرفیت وجودی شما و زمان شما باشد.

 همه‌ی کارهای خود را در برنامه بنویسین و کارهایی را که زیاد هستن، به تکالیف کوچک‌تر تقسیم کنین. ممکنه که مثلا نوشتن «درس خواندن» در برنامه خیلی کلی باشه. مغز ما این احساس رو می‌کنه که این کار خیلی سخت و زیاده و ما از پسش بر نمیایم. بنابراین، ممکنه بخوایم از زیر بار اون کار در بریم و همین عامل اهمال کاری ما بشه.

تغییرات کوچک وتشویق

اگر در راستای اهمال کاری خودتان، اقدامی انجام دادین، خودتون رو تشویق کنین. مثلا اگر امروز کاری داشتین و درست در زمان خودش اون کار رو انجام دادین، از خودتون تشکر کنین و برای خودتون جایزه ای مثل خوردن یک پیتزا رو در نظر بگیرین. این کار، شما رو تشویق می‌کنه که بر طبق برنامه پیش برین و همه تکالیف رو درست و به موقع انجام بدین.

سخن آخر

اهمال کاری، از خصوصیت هایی که اکثر آدم‌ها با اون مواجه میشن. برای همه ی ما پیش اومده که کارهای مهم خودمون رو با بهونه‌ی مختلفی به تاخیر میندازیم و از انجام به موقع اونا امتناع می‌کنیم تا وقت مناسب برسه. وقت مناسبی که احتمالا هیچ وقت فرا نخواهد رسید. پشت گوش انداختن کارها در کودک وقتی گریبان‌گیر می‌شه که شما تکلیف مهمی که از آن پرسش می‌شه داشته باشین. مثل تکلیف مدرسه، مسئولیت کاری در شرکت و …

دلایل مختلفی برای اهمال کاری در این مقاله آورده شده که بعضی از آن‌ها به دلیل تفاوت دیدگاه افراد و برخی تفاوت‌های شخصیتی هست. اما بعضیی از این دلایل هم از ویژگی‌های شخصیتی فرد و یا اختلالی که داره منشا می‌گیره. اگر چه نباید  بعضی از علل محیطی و خانوادگی رو نیز نادیده گرفت. راهکارهایی برای مقابله با پشت گوش انداختن کارها در کودک در متن آورده شده که می‌تونین از آن استفاده کنین. با این حال، در صورت عدم تاثیرگذاری، با یک مشاور خبره، مشورت کنین.

من، فاطمه مرادی،کارشناس ارشد روانشناسی کودک و نوجوان کنار شما هستم تا رابطه‌ی بهتری با فرزندان خود داشته باشید.