پرتاب کردن وسایل توسط کودکان نوپا تا زمانی که به الگوی رفتاری تبدیل بشه، طبیعیه. پرتاب وسایل، به هماهنگی چشم و مهارتهای حرکتی پیشرفته نیاز داره. ازاینرو، معمولاً عمل پرتاب کردن نتیجه رشد کودکان هست. بااینحال، اگر کودک شما عادت داره چیزهایی رو پرتاب کنه، اگه به دلیل بعضی از مسائل اساسی باشه و یا برای جلبتوجه، این مسئله میتونه برای شما نگرانکننده باشه. در ادامه به بررسی پرخاشگری و پرتاب کردن وسایل توسط کودکان میپردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر سایر مقالات ما از جمله مقاله تقویت مهارت نه گفتن به دوستان را مطالعه کنید.
علت پرتکردن وسایل توسط کودکان
تا دوسالگی پروسه شناسایی و آشنایی با اجسام به این شکل هست که کودک شیء رو به دست می گیره و لمس میکنه، ممکن هست که به سمت دهن ببره و وقتی شناسایی تموم شد اون رو پرت کنه. این پرتکردن نه از سر بیادبیه و نه خشم و نه باعث نگرانیه.
کودکان از حدود 14 ماهگی پرتاب کردن را یادمیگیرن و از اینکه اشیا را پرت کنند لذت میبرند، به این دلیل که انگشتشون رو از دور چیزی که در دست دارند بازکرده و اون را رها میکنند و این خود یک پیشرفت در استعدادهای حرکتی اونها محسوب میشه.
پرتاب کردن اشیا مستلزم هماهنگی بین چشم و دست کودکه و وقتی که کودک شروع به پرتاب کردن اشیا میکنه، نهتنها به خودش میباله که یک مهارت جدید را کشف کرده، بلکه والدین نیز باید خوشحال باشند که او یک مرحله رشد دیگر رو نیز طی کرده.
هرچند که این امر ممکنه والدین رو خوشحال نکنه که او پستونکش رو در خیابان از دهانش به بیرون پرت کنه و ماکارونی رو از بشقابش بر روی زمین بریزه. در واقع با این کار کودک در حال بررسی نیروی جاذبه هست، اگرچه شاید درک درستی از اون نداشته باشه اما نتیجه و اثر اون رو بهخوبی متوجه میشه. در ادامه به بررسی علل پرتکردن وسایل توسط کودکان میپردازیم.
1- جلبتوجه
یکی از دلایل پرتاب کردن وسایل توسط کودک جلبتوجه هست. کودکان نوپا، جلبتوجه شخص موردعلاقه خود رو دوست دارند. اونها کارهای زیادی رو برای جلبتوجه مردم انجام میدن. یکی از اقدامات کودک برای جلبتوجه والدین پرتاب کردن وسایل هست. کودکان اگر مشاهده کنند که به اونها توجهی نمیشه، بهاحتمال زیاد دوباره اون رو تکرار میکنند. به طور معمول کودک نوپا هنگامی که والدین یا دیگران به کار مشغول هستند یا با شخص دیگری صحبت میکنن، از این حقه استفاده خواهند کرد.
2- سرگرمی
یکی دیگر از دلیلهای پرتاب کردن وسایل توسط کودکان، سرگرمی و یا بازی هست. کودکان نوپا از بازیهای مشابه و اسباببازیهای تکراری بهراحتی خسته میشن. درنتیجه، اونها ممکنه روشهای مختلف استفاده از اشیا یکسان یا بازی با اسباببازیهای مشابه رو امتحان کنن. یکی از روشهای بازی کودکان با یک شیء و یا اسباببازی قدیمی، پرتاب کردنه که کودک نوپا اکنون اونو کسلکننده میدونه. در این وضعیت، پرتاب کردن به بازی جدید تبدیل میشه و اگر کودک نوپا با اون سرگرم بشه، احتمالاً اون رو تکرار می کنه.
3- ابراز احساسات
یکی دیگر از دلیلهای پرتاب کردن وسایل توسط کودکان، ابراز احساساته. کودکان نوپا برخلاف بزرگسالان، ابراز احساسات خود از طریق کلمات رو سخت میدونند. اونها معمولاً از طریق اعمالی مثل پرخاشگری و گریه و یا پرتاب وسایل ارتباط برقرار میکنن. حتی ممکنه کودک شما خواستهای داشته باشه و برای رسیدن به خواسته خود، با پرخاشگری و پرتاب کردن وسایل و عصبانیت احساساتش رو بروز بده.
راهکارهای درمانی جهت پرتاب وسایل توسط کودک
برای برخورد با پرتاب کردن اشیا توسط کودک، راهکارهایی وجود داره:
1- خاصیت جابهجایی رو امتحان کنید
اگر کودک شما، برای پرتاب کردن، گوشی موبایل شما و یا کنترل تلویزیون رو انتخاب کرده، با حفظ آرامش خود، تلفن همراهتون رو از دستش بگیرید و بهآرامی برای او توضیح بدید که بهجای موبایل، توپ خودش رو پرتاب کنه.
2- پرتاب وسایل توسط کودک به هنگام عصبانیتش رو نادیده بگیرید
راهکار دیگهای که برای مقابله با پرخاشگری و پرتاب کردن وسایل باید به کار ببرید، این هست که اگر کودک شما برای تخلیه عصبانیت و خشم، وسیلهای را پرتاب میکنه، به طور کامل از این عمل او چشمپوشی کنید. بهاینعلت که اگر به این رفتار او توجه کنید، فرزند شما برای جلب توجهتون، دوباره عمل خودش رو تکرار می کنه و اشیا رو پرتاب میکنه.
در مقابل اگر متوجه شدید که پرتاب اشیا و وسایل توسط فرزندتون، همراه با حالت دلخوری و خشمه، او را تشویق کنید که همیشه علت ناراحتی خودش رو در قالب کلمات بگه و علت خشم و عصبانیتش هم هر چیزی که باشه با شما صحبت کنه، به شما اعتماد کنه و این اطمینان را به او بدید که کمکش میکنید.
3- با کودک خود بازی کنید و برای مرتب کردن وسایلش از خود او کمک بگیرید
در مبحث پرخاشگری و پرتاب کردن وسایل، برای آموزش این موضوع که کودک وسایلی رو که پرتاب میکنه، خودش باید جمع کنه، با کودک خود روی زمین بنشینید و به روش رقابتی و مسابقهای از او بخواید که اگر وسایلی رو که روی زمین پرت کرده، جمع کنه و در سبد اسباببازیهاش قرار بده، برنده یک شکلات خواهد شد. یا مثلاً میتونید به شیوه رقابتی عمل کنید و به او بگید که حالا ببینیم کی زودتر برنده میشه؟
4- عصبانی نشید اما قاطع باشید
برای ابراز ناراحتی از پرخاشگری و پرتاب کردن وسایل، میتونید آهنگ صداتون رو تغییر بدید و یا چهرهتون رو ناراحت نشون بدید اما بههیچوجه با خشم با او رفتار نکنید و او را تحقیر نکنید. در مقابل با صدایی آرام، واضح و با قاطعیت، کودک را از پرتاب کردن وسایل خطرناک منع کنید.
5- زمانی که کودکتون درست رفتار میکنه تشویقش کنید
هروقت دیدید همونطور که انتظار دارید کودکتون رفتار میکنه، از اونها تعریف کنید. اگر کودکان با یک اسباببازی، بازی میکنند، بدون اینکه اون رو پرتاب کنند، میتونید بگید آفرین دختر/ پسر گلم که اسباببازیهاتو پرت نمیکنی! تو چقد بچه خوبی هستی! درواقع تحسین رفتار خوب، کودک رو به تکرار اون رفتار ترغیب میکنه. و از تکرار پرخاشگری و پرتاب کردن وسایل جلوگیری میکنه. از این که تا انتهای یکی دیگر از مقالات حرفهای سایت تخصصی روانشناسی فاطمه مرادی بودید، سپاسگزاریم.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی پرخاشگری و پرتاب کردن وسایل توسط کودکان پرداختیم. همونطور که گفته شد، در سنین اول کودکی، کودک برای کشف و شناسایی وسایل اونها را پرت می کنه و خب این یک امر طبیعی هست. اما وقتی کودک بزرگتر میشه، برای جلبتوجه و یا بهدستآوردن خواستههاش وسایل رو پرتاب می کنه که باید در این صورت، اقدامات صحیحی رو انجام بدین. درصورتیکه نکات گفته شده در این مقاله را رعایت کردید و کودک شما همچنان به کار پرتکردن اشیا ادامه میده، بهتره که اون رو پیش یک بهترین روانشناس کودک تهران ببرید تا معاینه و ارزیابی کنه.