به دلیل ارتباط مداوم با فناوری، برنامه کاری شلوغ تر از همیشه یا عوامل دیگر، کودکان امروزی نسبت به نسل های قبلی با سطوح بالاتری از استرس، اضطراب و افسردگی مواجه هستند. بنابراین باید به دنبال روشس‌های مدیریت و درمان استرس کودکان باشیم.
فاطمه مرادی روانشناس کودک و نوجوان و عضو فعال انجمن روانشناسی، می‌گوید: «سبک زندگی کودکان امروزی منعکس‌کننده چشم‌اندازی در حال تغییر است که با افزایش تقاضاهای تحصیلی و فشارهای اجتماعی قابل توجهی که توسط رسانه‌های اجتماعی بدتر می‌شود، مشخص می‌شود. اگرچه عوامل زیادی وجود دارد که می‌تواند باعث استرس شود، اما به نظر می‌رسد که چنین فشارهایی از جمله مواردی است که امروزه منحصر به فردتر است.»
از آنجایی که کودکان سطوح بالاتری از استرس را احساس می‌کنند، آموزش مهارت‌های مراقبت از خود و مدیریت استرس برای پرورش سلامت روان و درمان استرس کودکان مهم‌تر از همیشه است.
استرس چگونه بر کودکان و نوجوانان تأثیر می‌گذارد؟
استرس می‌تواند به طرق مختلف بر سلامت و سبک زندگی کودک تأثیر بگذارد. کودکان ممکن است در مدرسه مشکل داشته باشند و شاهد کاهش عملکرد تحصیلی باشند. بنابراین باید از یک روانشناس کودک حرفه‌ای برای درمان استرس کودکان در مدرسه کمک گرفت. استرس همچنین می‌تواند بر عملکرد آنها در ورزش یا سایر فعالیت ها تأثیر بگذارد.
دکتر فاطمه مرادی می‌گوید: «استرس می‌تواند بر تعدادی از فرآیندهای بیولوژیکی تأثیر بگذارد، از جمله توانایی فرد برای تنظیم مؤثر احساسات و پاسخ به موقعیت‌ها یا چالش‌ها به روش‌های سالم و سازنده». این امر به ویژه در مورد کودکان و نوجوانان صادق است، زیرا مغز آنها هنوز در حال رشد است.
استرس مزمن در کودکان می‌تواند بر سلامت جسمانی آنها تأثیر بگذارد. بنابراین درمان استرس کودکان را جدی بگیرید. کودکانی که اغلب استرس دارند ممکن است افزایش یا کاهش وزن را مشاهده کنند. آنها ممکن است در معرض خطر بیشتری برای چاقی، دیابت و مشکلات قلبی باشند. مقابله با استرس زودهنگام می تواند به کودک شما کمک کند تا سلامت روانی و جسمی طولانی مدت خود را بهبود بخشد.
علائم استرس در کودکان و نوجوانان چیست؟
استرس بسته به نوع کودک می‌تواند به طرق مختلف ظاهر شود. دکتر اسکات می‌گوید: «مهم است که از رفتارها و احساسات کودک خود آگاه باشید و زمانی که او استرس را تجربه می‌کند بهتر آن را تشخیص دهید.» “شما باید بتوانید متوجه تغییرات در رفتار آنها شوید.”
علائم استرس در کودک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کمبود انرژی
- افزایش شکایت از درد (به عنوان مثال، معده درد، سردرد)
- مشکل در توجه یا تمرکز در مدرسه یا خانه
- تغییر در عادات غذایی
- تغییر در عادات خواب
- اجتناب از فعالیت هایی که از آنها لذت می برند یا کناره گیری از تعامل اجتماعی
- در حالی که در بزرگسالان، استرس و افسردگی اغلب به صورت غم و اندوه ظاهر می‌شود، در نوجوانان و کودکان، استرس می‌تواند به صورت عصبانیت یا تحریک پذیری ظاهر شود. کودک شما ممکن است فقط یک “نوجوان عصبانی” نباشد، بلکه ممکن است استرس را تجربه کند.
درمان استرس کودکان در خانه
برای شناسایی استرس و یافتن راه‌هایی برای کاهش آن مهم است که به عنوان یک خانواده با یکدیگر همکاری کنید. به طور منظم با فرزندتان ارتباط برقرار کنید، حال او را بپرسید و به او گوش دهید. به فرزندتان اطمینان دهید که در کنار او هستید.
دکتر فاطمه مرادی می‌گوید: «این می‌تواند برای والدین بسیار قدرتمند باشد که با فرزندشان چک‌این انجام دهند». “گوش دادن با دقت به کودکان در مورد احساسات یا استرسی که تجربه می‌کنند و کشف اینکه چه چیزی باعث استرس آنها شده است، در درمان استرس کودکان مهم است.”
هنگامی که زمینه‌های استرس را شناسایی کردید، مانند مشغله‌های بیش از حد مدرسه، فعالیت‌های بیش از حد یا قلدری در رسانه‌های اجتماعی، می‌توانید با کودک خود برای یافتن راه‌هایی برای کاهش این عوامل استرس زا همکاری کنید. شاید فرزند شما ممکن است نیاز داشته باشد کلاس پیشرفته را رها کند یا تعداد فعالیت‌های فوق برنامه‌ای را که در آن شرکت می‌کند محدود کند. همچنین ممکن است لازم باشد به او کمک کنید تا یاد بگیرد چگونه از رسانه‌های اجتماعی به روش های سالم‌تر استفاده کند و راه‌هایی برای قطع ارتباط با وسایل الکترونیکی بیابد.
والدین همچنین باید راهبردهای پیشگیرانه در ارتباط با درمان استرس کودکان را به فرزندان خود آموزش دهند. این استراتژی‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بهبود بهداشت خواب با اطمینان از خنک بودن، تاریک بودن، ساکت بودن اتاق خواب کودک
- گنجاندن حرکات کششی، تنفس عمیق، مدیتیشن یا ورزش در برنامه روزانه خود برای تسکین اضطراب
- ایجاد فضایی در برنامه‌های خودمراقبتی، اعم از زمان بازی، مطالعه یا سایر فعالیت‌هایی که برای آنها آرامش بخش است. وقت گذاشتن برای فرزندتان که فقط خودش باشد، بدون تکالیف، تمرین فوتبال یا فشارهای اجتماعی، می‌تواند کمک زیادی به بهبود سلامت روان او و درمان استرس کودکان کند.
- استراتژی‌های مدیریت زمان را تشویق کنید و برنامه ریزی را محدود کنید. هنگامی که از زمان هایی که فرزندتان ممکن است تحت استرس قرار گیرد آگاه شدید، تکنیک‌های آرامش بخشی را در آن زمان‌ها به کار ببرید.
بهترین درمان اضطراب کودک را می‌توان آموزش نحوه مدیریت استرس، الگوبرداری از رفتارها و شیوه های سالم به کودکان دانست.
خانم فاطمه مرادی می‌گوید: «آموزش و الگوسازی پاسخ های عاطفی سالم به استرس برای والدین بسیار مفید است. والدین می‌توانند با ایجاد عادات سالم تر، تشویق ابراز عاطفی و ایجاد سبک زندگی که بهتر با تغییرات سازگار باشد، به انعطاف پذیری فرزندان خود کمک کنند.»
مناسب‌ترین و بهترین راه درمان اضطراب در کودکان تغییر سبک زندگی و روش‌های خانگی است.
درمان استرس کودکان در طب سنتی
برای درمان استرس در کودکان می‌توان از برخی روش‌های طب سنتی نیز بهره برد. طب سنتی برای درمان استرس کودکان رژیم غذایی سالم و ورزش روزانه را پیشنهاد کمی‌دهد. البته خوردن دمنوش گیاهان دارویی نیز توصیه می‌شود که باید بر اساس سن کودک برای خودردن آنها تصمیم بگیرید. دقت کنید که خودسرانه هیچ داروی گیاهی را به کوکان خود ندهید. از جمله گیاهان موثر در کاهش و درمان استرس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سنبل‌الطیب
- اسطوخودوس
- بادرنجویه
- رازک
درمان استرس کودکان با دارو
برای درمان استرس کودکان از دو نوع داروی بنزودیازپین‌ها و داروهای ضدافسردگی استفاده می‌شود. آخرین راهی که روانپزشکان برای درمان استرس به آن تکیه خواهند کرد، استفاده از دارو است.
اگثر پزشکان استفاده از این داروها را برای کودکان، به مدت کوتاهی تجویز می‌کنند، زیرا به مرور زمان تاثیر دارو شده و بدن به آن عادت خواهد کرد. دقت کنید که اگر کودک شمابرای چند ماه از داروی مصرفکند، پس از آن نباید یک دفعه مصرف دارو را قطع کنید. قطع ناگهانی دارو اضطراب شدید و ناراحتی جسمانی می‌شود. بنابراین زیر نظر پزشک و به تدریج دارو را قطع کنید. یادتان باشد که بهترین درمان اضطراب کودکان روش‌های خانگی است و استفاده از دارو راه مناسبی نیست.
فاطمه مرادی
من، فاطمه مرادی، کارشناس ارشد روانشناسی کودک و نوجوان کنار شما هستم تا رابطه‌ی بهتری با فرزندان خود داشته باشید.
جمع‌بندی
از این تا انتهای مقاله مرتبط با درمان استرس کودکان در کنار ما بودید، سپاسگزاریم.
