نوجوانی، سنی پر ماجرا و پر حادثه هست. سنی که تغییرات مختلفی برای فرد اتفاق میوفته و به دنبال اون، علائم و حسهای جسمی و روحی متفاوتی رو تجربه میکنه. بنابراین یکی از درگیریهای فکری پدرها و مادرها این است که نیازهای نوجوان چیه و چطوری میتونیم این نیازها رو به بهترین شکل برای نوجوان براورده کنیم. در ادامه به برخی از ویژگیها و نیازهای نوجوان، اشاره میکنیم.
رشد ذهنی و عقلی
در دوران نوجوانی، رشد ذهنی فرد به میزان زیادی افزایش پیدا میکنه. مهارت ذهنی مثل قدرت استدلال، تفکر عینی و نتیجه گیری منطقی در افراد زیاد میشه و افراد میتونن تصمیمهای بهتر و عاقلانهتری بگیرن.
رشد هیجانی و عاطفی
افراد در سن بلوغ، تنشها و تغییرات خلق و خو را بسیار تجربه میکنن. در واقع نوجوانان در یک بازهی زمانی کوتاه، انواع پیش بینی نشده رو تجربه میکنن که بسیاری از اونها در تضاد با یکدیگر هستن. از مهمتریین احساسات دوران بلوغ عبارت اند از:
خشونت
نوجوان به دلیل تغییرات جسمانی و هورمونی مختلفی رو که تجربه میکنه، دچار خشم بشه. البته این احساسهای خشم، به دلیل در تعارض بودن خواستههای نوجوانها با خواستههای والدین نیز میتونه باشه. اونها دوست دارن مستقل و آزاد باشن، در حالی که پدر و مادر میخوان که بچهها به حرف اونها گوش بدن. بنابراین انتقادات و سرزنشهای والدین، اونها رو دچار خشم میکنه.
اضطراب
دوران بلوغ، دوران تجربهی اضطرابهی متفاوت در نوجوان هست. تغییرات جسمانی ظاهری در نوجوان، او را با ترس از زشت بودن و خوب نبودن و بنابراین، احساس اضطراب حضور در جامعه مواجه میکنه. همچنین ممکنه در این سن، وظایف و مسئولیتهای نوجوان بیشتر از قبل بشه، پدر و مادر و مدرسه، هر کدام از نوجوان، چیزی بخواهند و او احساس عدم توانایی برای انجام اونها بکنه و این احساس، اضطراب به همراه داشته باشه. شاید به این دلیل یکی از نیازهای نوجوان، نیاز به اعتماد به نفس برشمرده میشه.
افسردگی
نوجوانان به دلایل زیادی ممکنه احساس افسردگی بکنن. اگر چه ممکنه که این احساس ناشی از تغییرات فیزیولوژی بدن اونها باشه، اما به هر حال، این افسردگی میتونه به دلایل دیگهای هم باشه از جمله همان افزایش مسئولیتهای نوجوان و عدم توانایی برای انجام آنها، عدم احساس مطلوب از وجود خود و عدم اعتماد به نفس، میتونه از دلایل رایج افسردگی باشه. بنابراین همانطور که در ادامه مطرح میکنیم، پذیرش بی قید و شرط، از نیازهای نوجوان هست که با کمک اون بر احساس غم و درد و رنج، پیروز میشه.
رشد اجتماعی
نوجوانی سنی هست که افراد وارد جامعهی بزرگتر میشن، رابطههای اجتماعی مختلفی رو تجربه میکنن و دایرهی ارتباطات آنها افزایش پیدا بکنه. اونها به طور کلی ممکنه عضو گروههای دوستی زیادی بشن و یا اینکه در مجموعههای مختلفی همراهی بکنن.
نیازهای اساسی نوجوانان
با توجه به ویژگیهای نوجوان که به آن اشاره کردیم، نوجوان نیازهایی داره که به دلیل همان ویژگیهای او هستن و بنابراین بسیار مهمه که به این نیازهای نوجوان، توجه بشه چرا که در این صورت پلی برای ارتباط با نوجوان ایجاد میشه.
دریافت عشق بی قید و شرط
به فرزندان نوجوان خود، بیشتر از قبل توجه کنین و اهمیت بدین. درواقع اونها در سنی هستن که بسیار به توجه و احساس دوستداشتنی بودن، نیاز دارن. اگر این خلا را شما در خانه برای آنها پر کنین، هرگز به فکر برطرف کردن آن با افراد ناشایست در بیرون از خانه نمیافتن. بنابراین، دریافت عشق بدون قید و شرطی برای دریافت آن، از نیازهای نوجوان هست که به شدت در این سن نیاز داره.
نیاز استقلال و قدرت
فرقی نمیکنه که فرزند شما دختر باشه یا پسر، احساس نیاز به استقلال، در این سن به شدت برای بچهها بوجود میاد. شرایطی رو در خانه فراهم کنین که بچهها بتونن این احساس رو تجربه بکنن. از گذاشتن قوانین سفت و سخت برای فرزند خودتون صرف نظر کنین. نوجوان رو برای فعالیتهای بیرون از خانه، مثل فراگیری حرفهای خاص، عضویت در گروههای فعال و قابل اعتماد تشویق کنین و هم چنین به آنها مسئولیتهایی را در خانه و بیرون از خانه بسپارین و آنها را در انجامش تشویق کنین. این اتفاق، باعث میشه بچهها احساس قدرت بکنن برای اینکه بتونن به طور مستقل، عمل کرده و احساس خوبی داشته باشن.
نیاز به تعلق
یکی از نیازهای نوجوان، نیاز به تعلق هست. نوجوانها با گسترده شدن روابط اجتماعی و همینطور با احساس نیاز به استقلال، دوست دارند در یک مجموعه و گروهی پذیرفته بشن، آنجا فعالیت بکنن و مؤثر واقع بشن. بنابراین بسیار مهمه که گروهی مورد اعتماد و سالم برای نوجوانها وجود داشته باشه که هم بتونن فعالیت مفیدی انجام بدن و به حس نیاز به استقلالشون کمک کرده باشن و هم با پیوستن به این گروه، نیاز به تعلق و پیوستن به یک گروه، در آنها برطرف بشه.
حریم خصوصی
اگر چه باید در نظر بگیرید که این مهم، از نیازهای نوجوان به تنهایی نیست و شما باید برای بچهها در هر سنی که باشن،حریم خصوصی رو رعایت کنین، اما در سن نوجوانی به دلیل حساسیت بیشتر نوجوانها، رعایت این نکته بسیار مهمتر هم میشه. حفظ حریم شخصی نوجوان، از نیازهایی هست که خیلی وقتها از طرف خود نوجوان نیز مطرح میشه.
کشف و ماجراجویی
نوجوان در این سن، به دلیل رشد فکری واستدلالی، کنجکاوتر میشه. این کنجکاوی باعث میل به جست و جو کردن و کشف موارد جدید در فرد میشه. ممکنه از شما سؤالات مختلفی بپرسه و یا راههای جدید و فعالیتهای جدیدی رو بخواد امتحان کنه. تلاش کنین تا حد امکان شرایط رو برای ماجراجویی نوجوان فراهم بکنین. به سؤالاتش به درستی پاسخ بدین یا منبعی مطمئن رو برای پاسخ به آنها معرفی کنین. در نظر داشته باشین که این، از جمله نیازهای نوجوان هست که ممکنه به تجربهی اعمال خطرناکی مثل اعتیاد به ماده مخدر و یا روابط ناسالم، منجر بشه.
اعتماد ب نفس
نیاز به اعتماد به نفس، در هر سنی از ضروریات زندگی فرد هست. در سن نوجوانی، به دلیل شروع روابط اجتماعی گستردهتر برای فرد، بسیار مهمه که از همان ابتدا فرد بتونه با اعتماد به نفس حضور پیدا بکنه و از اولین تجربههای خودش در حضور در گروهه و اجتماع، احساس خوبی داشته باشه. این اتفاق به فرد برای حضور مؤثر در جامعه در آینده، آماده میکنه. علاوه بر اون، داشتن اعتماد به نفس، باعث میشه که در ابتدای کار، شکستها و تحقیرهای دیگران نوجوان رو دلسرد نکنه. چرا که اعتماد به نفس، از نیازهای نوجوان هست که در این سن که به مراتب زودرنجتر میشه، اهمیت بسیاری برای سلامت اون داره.
فاطمه مرادی
برای دریافت مشاوره کودک و نوجوان به صورت حضوری و غیر حضوری با روانشناس مجرب خانم فاطمه مرادی به سایت ما مراجعه کرده و یا با شماره تماسهای ذکر شده در سایت تماس بگیرید.
سخن آخر
نوجوانی، سن حساس و مهمیه. با توجه به تغییرات جسمانی که برای فرد بوجود میاد، میتونه خلق و خوی فرد رو تا حد زیادی تحت تاثیر قرار بده. به همین دلیل پرسشی که برای والدین مطرح میشه اینه که نیازهای نوجوان چه چیزهایی هست و چطور میتونن خواستههاش رو براورده کنن. در صورت بروز هرگونه مشکل در سن نوجوانی بهتره که به روانشناس کودک مراجعه کنید. در این مقاله تلاش شد تا ضمن برشمردن ویژگیهای نوجوانی، به نیازهای نوجوان نیز اشاره بشه.