دنیای تکنولوژی امروز، اگر چه دستاوردهای بسیار مفیدی برای ما به همراه داشته اما معایبی را نیز متوجه زندگیهای ما ساخته. شاید در بیست سال گذشته خیلی طبیعی بود که مادربزرگ ما، جای عینکهاش رو و یا پدربزرگ هنگام خروج از خانه کلیدهاش را فراموش کنه، اما خیلی غیرعادی بود اگر خود ما یادمان میرفت اجاق گاز را روشن کنیم. اما امروزه، به خاطر شلوغیها و سردرگمیها در مشکلات روزمره بارها وبارها، چیزهای زیادی را فراموش میکنیم. یک قرار مهم را از خاطر میبریم، کسی منتظر ما بوده و فراموش کردیم که به او زنگ بزنیم، کلاس مهمی داشتیم و نرفتیم و..
گم کردن وسایل و فراموش کردن در کودک و نوجوان یکی از مشکلات رایج این سنین محسوب میشه که قصد داریم در این مقاله آن را بررسی نماییم.
دلایل فراموشی کودک و نوجوان
اما با این وجود، شاید هنوز برای ما غیرعادی و اذیتکننده باشه اینکه کودک ما هر روز تماس بگیره و بخواد وسیلهای که جا گذاشته براش ببریم، نون و پنیرش را فراموش کنه، تکالیف مدرسه را از خاطر ببره و ننویسه و غیره.. اما گم کردن وسایل و فراموش کردن در کودک و نوجوان ما چه دلیلی میتونه داشته باشد؟
دلایل زیادی میتونه وجود داشته باشد که فرزند ما به طور کلی حواسپرت و سر به هوا بشه، وسایلش رو مرتب گم بکنه، یا نوشتن تکالیف و درسی که معلم داده رو فراموش بکنه که در ادامه به بعضی از این دلایل گم کردن وسایل و فراموش کردن در کودک و نوجوان میپردازیم:
دادههای کم در حافظه
ما معملا برای اینکه چیزی رو به ذهن بسپاریم، اون اطلاعات جدید رو به اطلاعات قبلی که در ذهن داشتیم پیوست میدهیم و به این ترتیب جایگاه اونها رو در ذهنمون محکم میکنیم و این میشه که دیگه به راحتی چیزی از خاطر ما نمیره. مثلا ما میدونیم که که کلسیم برای استخوان بدن ما مفیده. و همینطور میدونیم که لبنیات سرشار از کلسیم هست. پس بنابراین برای ما این موضوع که شیر برای استخوانهای ما چه اهمیتی داره، موضوع سختی نیست و به خاطر ما میمونه. اما همین موضوع ممکنه برای فرزند ما سخت باشه چرا که اون هیچ اطلاعتی راجع به کلسیم، لبنیات و استخوان در ذهنش نداره.

بی توجهی و کم بودن دقت
عوامل حواسپرتی بچهها این روزها خیلی زیاد شده. ممکنه شما به فرزندتون توصیهای بکنین یا از اون کاری بخواهید ولی فرزند شما در همون لحظه مشغول بازی با موبایل باشه و تمرکز کافی برای گوش دادن و به خاطر سپردن حرف شما نداشته باشه و به ایین ترتیب خیلی راحت حرف شما رو فراموش بکنه.
نداشتن راه حل و شگردهای ذخیره مطالب
یکی از علتهایی که بچهها موضوعات کلاسی را فراموش میکنند یا اینکه وسایل خود را جا میگذارند، اینه که برای به خاطر سپردن آنها راهحل و شگردی ندارند. اینکه چطور میتونند مطالب و یا کارها و وسایل شخصی خودشون رو به خاطر بسپارند که فراموش نکنند. در حالی که ما بزرگترها معمولا از دفترچه یادداشت، آلارم تلفن همراه و ..استفاده میکنیم.
سانحه تصادف و تروما
یکی از اتفاقاتی که ممکنه ناخواسته برای فرد بیفته و او را درگیرکنه به نحوی که بازدهی مغزی خوبی نداشته باشد، تصادفه. ممکنه فرزند شما به تازگی در تصادفی آسیبی به ناحیه سررا تجربه کرده باشه و با اینکه از اون اتفاق گذشته و هیچ علائمی نداره، اما در بازدهی مغزش اثر گذاشته.
گاهی کودکان درگیر در سواستفادههای عاطفی، جسمی و یا جنسی میشوند. این اتفاقات به شدت همهی هوش و حواس کودک را درگیرمیکنه و علاوه بر اینکه باعث میشه او از لحاظ روانی شرایط خوبی نداشته، از لحاظ حافظه هم بازدهی خوبی نداشته باشه. اگر متوجه علائمی غیر از فراموشی در کودک خود شدید، بلافاصله با یک رواندرمانگر کودک درباره گم کردن وسایل و فراوش کردن در کودک و نوجوان مشورت کنید.
مشکلات رشدی شناختی
علاوه بر مطالب گفته شده، برخی مشکلات رشدی و شناختی کودک و نوجوان تاثیر مستقیمی در حافظه او داره و بازدهی مغز او را به مراتب کمتر میکنه. از جمله میتوان به پیشفعالی، اوتیسم و سندروم رت است.
راهکارهایی برای درمان گم کردن وسایل و فراموش کردن در کودک و نوجوان
در ادامه به بررسی راهحلهایی میپردازیم که به کودک و نوجوان کمک میکنه تا از پس مشکلات مرتبط با گم کردن وسایل و فراموش کردن در کودک و نوجوان به راحتی بر بیان و ظرفیت حافظهی خودشون برای به خاطر سپردن رو گسترش بدن و از گم کردن وسایل و فراموشی در کودک و نوجوان جلوگیری بشه.
تقویت روحیه مسئولیت پذیری
کودک را برای حفظ وسایل و وظایف شخصیش درگیر کنید. اگر فرزند شما وسیلهای را گم کرد، باید بدونه که خودش باید دنبالش بگرده. باید به درستی فکر کنه، جاهایی که رفته را بگرده تا پیدایش کنه. همچنین باید به خاطر داشته باشه اگر اون رو پیدا نکنه، مسئولیت خرید دوباره اون با خودش و پول توجیبیهای خودش هست. در این صورت وقتی به تمامی مسئولیت وسایل و وظایف خودش رو ببه عهده گرفت، در حفظ اونها دقت بیشتری میکنه.
نظم و سازماندهی
کودک و نوجوان ما باید در خانه برای هر کدوم از وسایلش جای مشخصی داشته باشه و موظف باشه که هر وسیله رو سر جای خودش بگذاره. برای رفتن به مدرسه و بیرون از خونه نیز همین کار رو انجام بده. این کار باعث میشه وسایل در ذهن اون منظم و سازماندهی بشن و در این صورت بهتر اونها رو حفظ کنه و مانع گم شدنشون بشه. همین طور اون میتونه یک دفترچه یا برگه داشته باشه، که کارهایی که لازمه در اون روز انجام بده و وسایلی که با خودش به مدرسه میبره رو یادداشت بکنه. این کارها باعث برقراری نظم در ذهن میشه و ذهنی که نظم پیدا کرده کمتر چیزی رو گم میکنه.
بازی با داستان: ممکنه در مدرسه فرزند شما آنقدر مشغول بازی با همکلاسیهای خودش بشه که تمرکزی برای این موضوع که به وسایلش توجه کنه تا ببینه چیزی رو جا گذاشته یا نه، نداشته باشه. یکی از تمرینهایی که میشه با بچهها در خونه انجام داد، همین افزایش تمرکز حواس هست. میتونین با بچهها این بازیی رو انجام بدین. برای اونها داستانی بخونید و وسط داستان از اونها سؤال بپرسید. یا بعد از اتمام داستان، درمورد اتفاقاتی که در داستان افتاده، از اونها سؤال کنید. به این ترتیب به ان ها یاد دادید که وقتی معلم یا خود شما با او حرف میزنید، چطور با گوش دادن با دقت، آنها را به خاطر بسپارند. بازی با داستان در کاهش و درمان مشکل گم کردن وسایل و فراموش کردن در کودک و نوجوان موثر خواهد بود.
خلاقیت و شوخی
اگه کودک و یا نوجوون مطالب درسی رو نمیتونه درست به خاطر بسپاره شاید به خاطر اینه که شگردهای ذخیره کردن مطالب در ذهن رو نمیشناسه. باید به اونها این شگردها رو یاد داد. مثل اینکه به اونها بگیم که با مطلب درسی شوخی کنید. از داخل مطلب کتاب جک در بیارید و یا اون رو به مسخرهترین شکلی که میتونی برای من تعریف کن. گاهی خلاقیت به خرج بده. مثلا جواب فلان سوال رو به صورت آهنگدار بگو، یا شعری که قراره حفظ کنی رو با ضربه روی میز بخون. حتی میشه از دل مطالب خشک درسی، داستان بیرون آورد و یا به نحوی اوون مطالب رو با چیزهایی که اون قبلا خونده پیوند زد.

تلاشهای کودک را تشویق کنید
در نهایت تلاشهای کودک و نوجوان رو تشویق کنید. وقتی متوجه میشوید که امروز فرزند شما مطالب کمتری رو از خاطر برده و پیشرفت کرده او را تشویق کنید. وقتی بعد از مدتی شاهد این میشوید که کمتر وسیلهای را گم یا فراموش میکنه، او را تشویق کنید واین موفقیت رو با هم جشن بگیرید. تشویق فرزندتون میتونه در کاهش مشکل گم کردن وسایل و فراموش کردن در کودک و نوجوان موثر باشه.
نتیجه گیری
فراموشی از اتفاقات رایجی که این روزها همه تجربه میکنیم و ما رو کلافه میکنه. اما چیزی که این کلافگی رو دو چندان میکنه، اضافه شدن فراموشی فرزندان ما به فراموشی خودمون هست. علتهای مختلفی برای گم کردن وسایل و فراموش کردن در کودک و نوجوان وجود داره مثل دادههای کم در حافظه، دقت و توجه بسیار کم، نداشتن شگردهای ذخیرهی مطالب، مشلات رشدی و شناختی و آسیب و تروما میتونه علتهای گم کردن وسایل و فراموش کردن در کودک و نوجوان ما باشه. ما میتونیم با در نظر گرفتن راهکارهایی به اونها کمک کنیم مثل تقویت روحیهی مسئولیت پذیری کودک، ارائه راهحلهایی برای ذخیره مطالب وتشویق تلاشهای موفقیت آمیز کودک در به خاطر سپاری مطالب. اما بدیهیه که اگر این روشها نتونست جوابگوی مشکلات کودک و نوجوونها باشه، مراجعه به یک روانشناس کودک و حرف زدن با او درمورد گم کردن وسایل و فراموش کردن در کودک و نوجوان میتونه در برطرف شدن این مشکل به ما کمک کنه.