اختلال پانیک یک اختلال اضطرابی است که در آن شما به طور منظم حملات ناگهانی وحشت یا ترس را تجربه می‌کنید. همه افراد در مواقع خاصی احساس اضطراب و وحشت می‌کنند. این یک واکنش طبیعی به موقعیت‌های استرس زا یا خطرناک است.
اما فرد مبتلا به اختلال هراس به طور منظم و در هر زمان، اغلب بدون دلیل آشکار، احساس اضطراب، استرس و وحشت دارد.
علائم اختلال پانیک
اضطراب
اضطراب یک احساس ناراحت کننده است. می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و می‌تواند شامل احساس نگرانی و ترس نیز شود. وحشت شدیدترین شکل اضطراب است. ممکن است شروع به اجتناب از موقعیت‌های خاص کنید، زیرا از آنها می‌ترسید.
این می‌تواند چرخه‌ای از زندگی “در ترس از ترس” ایجاد کند. این موضوع به احساس وحشت شما می‌افزاید و ممکن است باعث شود حملات پانیکی بیشتری داشته باشید.
موارد وحشت زدگی
در طول یک حمله پانیک، علائم شدید روحی و جسمی را تجربه می‌کنید. این حملاتت می‌توانند خیلی سریع و بدون هیچ دلیل مشخصی ایجاد شوند. حمله پانیک می‌تواند بسیار ترسناک و ناراحت کننده باشد.
علائم عبارتند از:
- ضربان قلب تند
- احساس ضعف
- تعریق
- حالت تهوع
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- لرزیدن
- گرگرفتگی
- لرز
- لرزش اندام‌ها
- یک احساس خفگی
- سرگیجه
- بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن
- دهان خشک
- نیاز به توالت رفتن
- صدا در گوش
- احساس ترس یا ترس از مردن
- درد و حالت دلشوره در معده
- سوزن سوزن شدن در انگشتان شما
- احساس نداشتن بدن
بیشتر حملات اختلال پانیک بین 5 تا 20 دقیقه طول می‌کشد. در برخی موارد گزارش شده است که تا یک ساعت دوام می‌آورند.
تعداد حملاتی در اختلال پانیک رخ می‌دهد، به شدت وضعیت شما بستگی دارد. برخی از افراد یک یا دو بار در ماه دچار حملات می‌شوند، در حالی که برخی دیگر چندین بار در هفته دچار حملات پانیک خواهند شد.
اگرچه حملات پانیک ترسناک هستند، اما خطرناک نیستند. حمله هیچ آسیب فیزیکی به شما وارد نمی‌کند و بعید است در صورت داشتن این حمله در بیمارستان بستری شوید. توجه داشته باشید که بیشتر این علائم می‌توانند علائم بیماری‌ها یا مشکلات دیگر نیز باشند، بنابراین ممکن است همیشه دچار حمله پانیک نباشید.
به عنوان مثال، اگر فشار خون بسیار پایین دارید، ممکن است ضربان قلب تند داشته باشید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
اگر علائم اختلال هراس را تجربه کرده‌اید به یک روانشناس خبره مراجعه کنید. آنها از شما می‌خواهند که علائم خود، تعداد حملات پانیک و مدت زمانی که آنها را داشته‌اید را شرح دهید.
گاهی اوقات ممکن است صحبت کردن در مورد احساسات، عواطف و زندگی شخصی دشوار باشد، اما سعی کنید که بدون احساس اضطراب یا خجالت، مشکلات خود را توضیح دهید.
اگر حملات پانیک منظم و غیرمنتظره و به دنبال آن حداقل یک ماه نگرانی مداوم یا نگرانی در مورد حملات بعدی داشته باشید، ممکن است به اختلال هراس مبتلا شوید.
درمان‌های اختلال پانیک
هدف درمان کاهش تعداد حملات پانیک و کاهش علائم است. گفتار درمانی و دارودرمانی درمان‌های اصلی اختلال پانیک هستند. درمان شما به علائم شما بستگی دارد. انواع درمان‌های اختلال پانیک عبارتند از:
- درمان‌های روانشناختی (CBT)
- روان درمانی و گفتگو
- دارو درمانی
- ارجاع به روانپزشک
در هنگام حمله پانیک چه کنیم؟
دفعه بعد که احساس کردید یک حمله پانیک در راه است:
- با آن مبارزه نکنید؛
- در صورت امکان در جایی که هستید بمانید؛
- آهسته و عمیق نفس بکشید؛
- به خود یادآوری کنید که حمله تمام خواهد شد؛
- روی افکار مثبت و آرامش بخش تمرکز کنید.
جلوگیری از حمله بیشتر
- یک کتاب خودیاری برای اضطراب بر اساس اصول درمان شناختی رفتاری (CBT) بخوانید – از پزشک خود بخواهید یکی را به شما توصیه کند.
- درمان‌های مکمل مانند ماساژ و رایحه درمانی یا فعالیت‌هایی مانند یوگا و پیلاتس را امتحان کنید تا به شما در آرامش کمک کند.
- تکنیک‌های تنفس را برای کمک به کاهش علائم یاد بگیرید؛
- انجام تمرینات بدنی منظم برای کاهش استرس و تنش را فراموش نکنید؛
- از غذاها و نوشیدنی‌های شیرین، کافئین و الکل خودداری کنید و سیگار را کنار بگذارید، زیرا همه آنها می‌توانند حملات را بدتر کنند.
عوارض اختلال پانیک
اختلال پانیک قابل درمان است و میتوانید بهبودی کامل پیدا کنید. اما بهتر است در اسرع وقت کمک پزشکی دریافت کنید. اگر کمک پزشکی دریافت نکنید، اختلال هراس می‌تواند تشدید شود و مقابله با آن بسیار دشوار شود.
شما بیشتر در معرض خطر ابتلا به سایر بیماری‌های روانی، مانند آگورافوبیا یا سایر فوبیاها، یا مشکل الکل یا مواد مخدر هستید. داشتن اختلال هراس ممکن است بر توانایی شما در رانندگی تأثیر بگذارد.
علل
مانند بسیاری از شرایط سلامت روان، علت دقیق اختلال پانیک به طور کامل شناخته نشده است. اما تصور می‌شود که به ترکیبی از چیزها مرتبط است، از جمله:
- یک تجربه زندگی آسیب زا یا بسیار استرس زا، مانند سوگ
- داشتن یکی از اعضای نزدیک خانواده مبتلا به اختلال پانیک
- عدم تعادل انتقال دهنده‌های عصبی (پیام رسان‌های شیمیایی) در مغز
اختلال پانیک در کودکان
اختلال پانیک در نوجوانان شایع‌تر از کودکان کوچکتر است. مقابله با حملات پانیک برای کودکان و نوجوانان بسیار سخت است. اختلال هراس شدید ممکن است بر رشد و یادگیری آنها تأثیر بگذارد. اگر کودک شما علائم و نشانه‌های اختلال پانیک را دارد، باید به یک روانشناس کودک مراجعه کند.
آنها ممکن است فرزند شما را برای ارزیابی و درمان بیشتر به یک متخصص ارجاع دهند. متخصص ممکن است یک دوره CBT را برای کودک شما توصیه کند.
غربالگری سایر اختلالات اضطرابی نیز ممکن است برای کمک به یافتن علت حملات پانیک در کودک شما مورد نیاز باشد.
فاطمه مرادی
من، فاطمه مرادی، کارشناس ارشد روانشناسی کودک و نوجوان کنار شما هستم تا رابطه‌ی بهتری با فرزندان خود داشته باشید.
جمع‌‌‌بندی
در بین اختلالات مختلف، اختلال پانیک یکی از انواع اختلالات شایع در بین برخی از نوجوانان است که در این مقاله به بررسی ویژه آن پرداختیم.
