وبلاگ

همه‌ی ما زمانی رو از نوجوونی خودمون به خاطر میاریم که مدام به قیافه‌ی خودمون نگاه می‌کردیم و ساعت‌های زیادی رو به فکر کردن درباره‌ی جوش‌های صورت و یا اندازه بینی خودمون صرف می‌کردیم. اما ممکنه نوجوون‌هایی باشن که مدام خودشون رو در آینه نگاه می‌کنن، مدام اندام‌های خودشون رو بررسی بکنن و از ظاهر خودشون شکایت بکنن. این فکرها حتی باعث بشه که افراد از رفتن به اجتماع خودداری بکنن و به مرور دچار اختلال اضطراب اجتماعی نیز بشن. اما چه فاکتورهایی برای اختلال بدریخت انگاری نوجوان وجود داره؟

 علائم اختلال بدریخت انگاری بدن

بدریخت انگاری نوجوان موجب می‌شه افراد، به ظاهر و نقص جزئی که در ظاهرشون دارن متمرکز بشن که ممکنه به راحتی هم برای دیگران قابل مشاهده و یا قابل توجه نباشه. اما خودشون این‌قدر به اون توجه دارن که واقعا به این باور می‌رسن که آن‌قدر زشت هستن که نمی‌تونن بیرون برن. اون‌ها مدام به این فکر می‌کنن که دیگران همه تمرکزشون رو گذاشتن روی اون نقص و مدام دارن فقط به اون نقص نگاه می‌کنن. اون‌ها هم‌چنین در رابطه با اون نقص وسواس جدی دارن. مدام خودشون رو توی آینه چک نمی‌کنن و تلاش می‌کنن به هر نحوی اون عیب رو بپوشونن.

 در اختلال بدریخت انگاری نوجوان، فرد از بدن خودشون رضایتی نداره و مدام به جراحی پلاستیک فکر می‌کنه. خودشون رو زیاد با دیگران مقایسه می‌کنن و همین باعث می‌شه که کم‌تر در مهمونی‌ها و مجالس حضور پیدا بکنن. اون‌ها مدام تلاش می‌کنن تا از دیگران راجع به ظاهر خودشون تعریف دریافت کنن و نظرشون رو جلب بکنن فایده‌ای نداره. چرا که مدام این نشخوار فکری با اون‌ها همراهه که به هیچ وجه دوست داشتنی نیستن و دیگران فقط برای دلخوشی  او رو تایید می‌کنن. این‌ها همه علائمی در بدریخت انگاری نوجوان هست.

نقاط متمرکز در اختلال بدریخت انگاری

معمولا در بد ریخت انگاری نوجوان، روی چند نقطه‌ی بدن بیشتر حساس می‌شن. اجزای صورت معمولا بینی، لک‌ها و جوش‌ها پوست، موی سر، ظاهر پوست، اندازه و تقارن پستان‌ها، ماهیچه و عضلات، شکل و رنگ دستگاه تناسلی، از بیشترین اجزای بدن هستن که مرکز توجه‌ی افراد در اختلال بدریخت انگاری نوجوان قرار می‌گیرن.

زنان معمولا روی رنگ و حالت ظاهری پستان‌های خودشون حساسیت بیشتری دارن. در حالی که حساسیت بیشتر مردها روی اندازه آلت تناسلی هست.

علل اختلال بدریخت انگاری

شواهدی که نشون بده چه علت‌هایی باعث می‌شه که افراد به این اختلال مبتلا بشن، مشخص نیست اما می‌تونه دلایلی داشته باشه به عنوان مثال ژنتیک می‌تونه در این اختلال مؤثر باشه. بدریخت انگاری در نوجوان،  وقتی که خانواده نیز این اختلال رو داشته باشن، بسیار بیشتر اتفاق میوفته. علاوه بر اون، عدم تعادل شیمیایی در مغز هم می‌تونه علت این اختلال بشه. نوجوان‌هایی که در کودکی مورد سواستفاده قرار گرفتن، این مورد رو بیشتر تجربه می‌کنن. البته سایر اختلال‌ها نیز می‌تونن عامل بدریخت انگاری نوجوان بشن مثل اختلال وسواس جبری، اختلال اضطراب فراگیر و یا اختلال خوردن.

عوارض اختلال بدریخت انگاری

نوجوان‌ها و افرادی که دچار این اختلال می‌شن، دائما با ظاهر و نقص‌های خودشون درگیر هستن که باعث می‌شه مدام احساس شرم کنن، به خاطر ترس از دیده شدن، منزوی بشن، احساس افسردگی و اضطراب بیش از حد کنن. تمایل به مصرف مواد مخدر و الکل در اون‌ها بالاست. اون‌ها به هر نوع عمل جراحی که شاید واقعا هم الزامی ندشته باشه، تن می‌دن. گاهی وقت ها اون‌ها به اختلال خوردن نیز دچار می‌شن. حتی ممکنه بدریخت انگاری نوجوان، موجب دست زدن به خود زنی و یا خودکشی بشه.

درمان اختلال بدریخت انگاری نوجوان

افراد دچار این اختلال، درگیر یک وسواس فکری اجباری می‌شن که براشون غیرقابل کنترل هست و فقط وجود یک درمانگر می‌تونه به اون‌ها کمک کنه چرا که اختلالی پیچیده هست که با خوندن یک کتاب و یا صحبت با کسی، معمولا به طورقطعی برای اون‌ها جوابگو نیست. درمانگر معمولا از این رویکردهای روانشناختی برای درمان بدریخت انگاری نوجوان استفاده می کنه.

درمان شناختی رفتاری، درمان مبتی بر پذیرش و تعهد، روانکاوی، درمان مبتنی بر ذهن آگاهی، درمان شفقت به خود، تکنیک‌های مواجهه و جلوگیری از عکس العمل، از مجموعه رویکردها‌یی هستند که روانشناس استفاده می‌کنه تا فرد باورهای عمیق و غلط خودش رو درباره بدنش، اصلاح بکنه. افراد با این تکنیک‌ها، دیدگاهشون راجع به خودشون مثبت می‌شه و اعتماد به نفس لازم رو برای رفتن به اجتماع پیدا می‌کنن.

امکان داره که برای بدریخت انگاری نوجوان، داروهای مهارکننده‌ی بازجذب سروتین که معمولا در افسردگی تجویز می‌شه، نوشته بشه. تجویز سروتنین برای این اختلال بسیار رایجه. معمولا بعد از دوهفته مصرف، فرد بهبودی نسبی رو پیدا می‌کنه و بعد از مدتی مصرف، اگر علائمی از هیچ اختلال دیگه‌ای رو همراه خودش نداشته باشه، مصرف سروتین متوقف می‌شه. البته در بدریخت انگاری نوجوان، لازمه که حتما این دارو توسط پزشک نوشته شده باشه.

درمان خانگی بدریخت انگاری نوجوان

با افراد نزدیک مثل دوستان و  پدر و مادر درباره این مشکل خود صحبت کنین. دنبال یک درمانگر خوب بگردین که بتونین جلسات درمان رو به زودی شروع کنین. جلسات رواندرمانی رو مرتب ادامه بدین و تا جلسه آخر رواندرمانی صبور باشین و همه جلسات رو ادامه بدین. سعی کنین با کسانی در رفت وآمد باشین که مدام تمرکزشان روی نقاط ضعف شما نباشه و خودتون هم تلاش کنین که در این جمع‌ها حضور پیدا کنین و بر ترس خودتون غلبه کنین.

 سخن آخر

خیلی از نوجوون ها مدام با این افکار نشخوار کننده‌ای که تو خوب نیستی و فلان عیب رو داری درگیرن. اون‌ها احساس می‌کنن که همه‌ی آدم ها همه‌ی حواسشون بر عیب‌های نه چندان مشخص اون‌ها متمرکزه و بنابراین، از شرکت در مهمونی‌ها و اجتماع، خودداری می‌کنن. در این حالت هست که مراجعه به درمانگر الزامی می‌شه. درمانگر با توجه به خصوصیت‌های هر شخصی، رویکرد درمانی رو انتخاب می‌کنه و بهبود شناخت‌های اون راجع به خودش کمک می‌کنه.

 البته ممکنه که گاهی از داروهای مهارکننده‌ی بازجذب سروتنین نیز استفاده بکنه. علت‌های مختلفی بر این اختلال وجود داره که شاید هنوز نتونیم یک علت قطعی رو برای اون نام ببریم اما به هر حال ژنتیک، اختلالاتی در واکنش‌های شیمیایی مغز و یا تروماها و حوادث دوران کودکی رو می‌تونیم از علل رایجی هستن که می‌شه نام برد. به هرحال باید توجه داشت بدریخت انگاری نوجوان، چیزی نیست که بشه به سادگی از اون عبور کرد.