برقراری ارتباط موثر والدین با نوجوانان یکی از مسایل مهم در رشد نوجوان و گذر از این دوران است. بنابراین شما باید نکاتی را برای صحبت کردن با نوجوان خود بیاموزید تا از تعارض جلوگیری کنید و مسائل بین خود را به راحتی حل و فصل کنید. اگر در مورد آشنایی، رانندگی، استفاده از تلفن، منع آمد و شد، مواد مخدر، رابطه جنسی، موسیقی و دوستان خوب و بد در خانواده شما صحبت میشود، احتمالاً یک نوجوان در خانه خود دارید.
این موارد موضوعات رایج نوجوانی هستند که وقتی والدین و نوجوانان به طور مؤثر با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند، مدیریت آنها بسیار آسانتر میشود. ارتباط موثر والدین با نوجوانان زمانی اتفاق میافتد که شخص ارسال کننده پیام، آن را به وضوح و آسانی بیان کند و شخص گیرنده پیام نیز همانطور که فرستنده قصد دارد منظور او را بفهمد. در این مقاله قصد داریم شما را با مسایل مرتبط با برقراری ارتباط موثر والدین با نوجوانان آشنا نماییم. پس تا انتها در کنار ما باشید.
آیا برقراری ارتباط موثر والدین با نوجوانان امکانپذیر است؟
در دنیای واقعی، به ویژه در خانوادهها، انجام این کار همیشه آسان نیست. والدین اغلب مشغول فعالیتهای کاری خود، اداره کردن خانه و مراقبت از مسئولیتهای مختلف در قبال خانواده و دوستان خود هستند. نوجوانان نیز درگیر خواستههای تحصیلی و اجتماعی مدرسه، فعالیتهای بعد از مدرسه و آخر هفته و گذراندن وقت با دوستان هستند.
البته با وجود همه این مشغلهها والدین و نوجوانان میتوانند دو کار را برای کاهش مشکلات ارتباطی خود انجام دهند:
- بیشتر صحبت کنید. هرچه بیشتر با یکدیگر صحبت کنید، شانس بیشتری برای به اشتراک گذاشتن پیامهای مهم خواهید داشت. زمان های خوب برای صحبت با نوجوانان قبل از رفتن به دفتر و مدرسه، هنگام شام و آخر هفته است. سعی کنید حداقل یک وعده غذایی در روز را در زمانی که خانواده دور هم مینشینند و صحبت میکنند، برنامهریزی کنید. گاهی اوقات مهم نیست که در مورد چه چیزی صحبت میکنید، فقط به طور منظم با یکدیگر صحبت میکنید.
- برای به اشتراک گذاشتن پیام های مهم وقت بیشتری بگذارید. هنگامی که نیاز دارید به نوجوانان خود چیز مهمی بگویید، مانند مسئولیتهای مراقبت از خواهر یا برادر کوچکتر، وقت بگذارید و بنشینید و رو در رو با او صحبت کنید. همچنین میتوانید جزئیات مهم را یادداشت کنید و از آنها بخواهید که درک خود از پیام را به صورت شفاهی بیان کنند.
چرا برقراری ارتباط موثر والدین با نوجوانان بسیار مهم است؟
گروهی از دانشآموزان که به صورت گروهی کار میکنند و در کنار دوستان خود خوشحالتر هستند، وقتی نوجوانان بزرگتر میشوند، زمان بیشتری را دور از والدین و خانواده میگذرانند. آنها باید خودشان تصمیم بگیرند و دیگران از آنها انتظار دارند که مسئولیت اعمالشان را بپذیرند.

اگرچه نوجوانان استقلال بیشتری از والدین خود به دست میآورند، اما تجربه کافی ندارند و نیاز به راهنمایی مداوم والدین دارند. حساس بودن به سطوح بلوغ نوجوانان در هنگام ارائه راهنمایی به ایجاد اعتماد به نفس بیشتر در آنها کمک میکند. وقتی با نوجوانان خود ارتباط موثر برقرار میکنید، به روشهای مختلفی به آنها کمک مکنید تا بزرگسالانی مسئولیتپذیر شوند. شما به نوجوانان خود کمک میکنید تا بفهمند که قوانین خانواده با افزایش سن تغییر میکند.
در ادامه چند مثال جذاب خواهیم دید:
شما به نوجوانان خود کمک میکنید تا زمانی که برای مسئولیتهای بزرگسالی خود آماده شوند و بفهمند که در حال تبدیل شدن به چه افرادی هستند
مریم و والدینش یک برنامه تلویزیونی درباره نوجوانان و جنسیت تماشا میکنند. پس از نمایش، نظرات خود را در مورد تمایلات جنسی و مسئولیتپذیری نوجوانان مورد بحث قرار میدهند. مریم باید نظرات والدینش را در مورد رفتار جنسی نوجوانان بداند و در بیان نظرات خود احساس راحتی کند.
اگر مریم به راحتی با والدین خود صحبت کند، در مواقعی که در مورد رفتار جنسی خود با تصمیم دشواری روبرو میشود، احتمال اینکه تصمیم خوبی بگیرد، بیشتر خواهد بود. همچنین او در سختیها احتمال بیشتری دارد که با والدینش صحبت کند.
شما به نوجوانان خود کمک میکنید تا عزت نفس بهتری داشته باشند
امیر اغلب خود را با بچههای دیگر مدرسه مقایسه میکند. او اغلب احساس میکند که یک شکست خورده است، زیرا او در تستها به خوبی دیگران عمل نمیکند. پدر امیر به شکایت پسرش گوش داده و احساسات او را درک کرده است. این معمولا به امیر کمک میکند تا احساس بهتری داشته باشد.
پدر برای انجام فعالیتهایی که هر دو از آنها لذت میبرند، زمان بیشتری را با امیر میگذراند. او تلاش ویژهای میکند تا در مورد چیزهایی که تیم به خوبی انجام میدهد اظهار نظر کند. او همچنین به تیم کمک میکند تا از تواناییها و قوتهای خود قدردانی کند.
شما به نوجوان خود کمک میکنید تا تصمیمات مهم زندگی را بگیرد
سارا در حال تلاش برای تصمیم گیری در مورد دانشگاه است. او میخواهد بهترین رشته و دانشگاه را انتخاب کند، اما مطمئن نیست که چگونه این کار را انجام دهد. والدینش با او در مورد اهداف آیندهاش صحبت میکنند، در مورد کالجهایی که برنامههای مورد علاقه او را دارند و در مورد کالجهایی که خانواده میتوانند از عهده هزینه آنها برآیند. آنها پیشنهاد میکنند که سارا با برخی از کالجها تماس بگیرد، شرایط آنها را بپرسد و ترتیب بازدید از کالجهایی را بدهد که در لیست او هستند. آنها با سارا در مورد گامهای دیگری که او میتواند برای محدود کردن انتخابهایش بردارد صحبت میکنند.
والدین سارا به او کمک میکنند تا بفهمد چگونه تصمیمات خوبی بگیرد. به علاوه، آنها به او اجازه میدهند تا اقدامات لازم را برای یک انتخاب خوب را انجام دهد.
عناصر مهم برای برقراری ارتباط موثر والدین با نوجوانان
گوش دادن دقیق و درست
مهمترین کاری که والدین میتوانند برای بهبود ارتباط با نوجوانان انجام دهند این است که به آنها گوش دهند. نوجوانان باید احساس کنند که اهمیت دارند و میتوانند به والدین خود تکیه کنند. برای داشتن ارتباط موثر والدین با نوجوانان باید به عنوان یک پدرو مادر نمونه، شنونده خوبی باشید.
گوش دادن پیامهای مراقبت و ایمنی را منتقل میکند و به شما کمک میکند تا تأثیر بیشتری در زندگی نوجوانان خود داشته باشید. با گوش دادن، بهتر میتوانید با تجربیات و احساسات آنها در ارتباط باشید، حتی اگر آنها زمان زیادی را دور از شما سپری کنند. وقتی به صحبتهای نوجوانان گوش میدهید، نوجوانان بیشتر به شما گوش میدهند. دفعه بعد که با هم مینشینید، از نوجوانان خود بخواهید در مورد چیزی که دوست دارند به شما بگویند و بی سر و صدا به آنچه میگویند، گوش دهید.
پرداختن به موضوعات سخت
از صحبت کردن در مورد موضوعات سخت نترسید. مشارکت در آموزش رفتارهای مشکلساز مانند رابطه جنسی و منع مصرف مواد مخدر میتواند بخش مهمی از تربیت فرزندان در طول سالهای نوجوانی باشد. پدرومادر باید راجب این موارد با فرزندان خود صحبت کنند و آنها را آگاه سازند.
برای مثال نوجوانان و رابطه جنسی را در نظر بگیرید. نوجوانان در مورد رابطه جنسی سوالاتی خواهند داشت و احساسات و افکار جنسی نیز در آنها وجود دارد. هنگامی که نوجوانان در مورد افکار یا احساسات خود سؤالاتی دارند، والدینی که از آنها حمایت و درک میکنند، به احتمال زیاد نوجوانانی دارند که هنگام مواجهه با تصمیم در مورد رابطه جنسی، تکانشی عمل نمیکنند. این نوجوانان بیشتر در مورد آنچه احساس و فکر می نند و در مورد عواقب عمل بر روی افکار و احساسات خود آگاه هستند.
وقتی نوجوانان بفهمند که در صورت انجام فعالیت جنسی چه اتفاقی میفتد و والدین آنها از صحبت کردن با آنها و کمک به آنها در یافتن پاسخ در مورد رابطه جنسی نمیترسند، این نوجوانان بهتر از فشارهای دیگران برای انجام رفتار جنسی محافظت میشوند.
شما میتوانید چندین کار انجام دهید تا با موضوعات سخت راحتتر برخورد کنید:
- مرتباً با نوجوان خود تماس بگیرید، بدانید نوجوان شما کجاست و نگرانیهایی که در مورد رفتار نوجوان خود دارید را بررسی کنید. این کار احتمال کمک به نوجوان خود قبل از اینکه اوضاع از کنترل خارج شود را بیشتر میکند.
- نوجوان خود را تشویق کنید که دوستان خود را برای بعدازظهر یا شام به خانه شما دعوت کند. شما میتوانید با تبدیل خانه خود به مکانی راحت برای دوستان، چیزهای زیادی در مورد زندگی نوجوان خود بیاموزید.
- با دیگرانی صحبت کنید که نوجوانان خود را طوری تربیت میکنند که شما به آنها احترام میگذارید.
اختلاف نظرهایی که از بین نمیروند
برای برقراری ارتباط موثر والدین با نوجوانان باید از اختلافات بین آنها کم کرد. گاهی اوقات این اختلافات روزمره بین والدین و نوجوانان است که باعث میشود والدین احساس ناتوانی کنند و آرزو کنند کاش میدانستند چه باید بکنند. والدین و نوجوانان اغلب در مورد مسئولیتهای خانه، مقررات منع رفت و آمد، دوستان و فعالیتها با هم مشاجره میکنند. بسیاری از این مشاجرهها به این دلیل رخ میدهد که نوجوانان و والدین این مشکلات روزمره را به شیوههای بسیار متفاوتی از هم میبینند.
به عنوان مثال مسئولیت مراقبت از اتاق خواب را در نظر بگیرید. برای بسیاری از نوجوانان، مرتب بودن اتاق آنها دغدغه اصلی نیست. دوستان و فعالیتهای خارج از خانه اغلب اولویت اصلی آنهاست. برای بسیاری از والدین، عدم توجه نوجوانان به اتاق خواب باعث میشود که احساس کنند نوجوانان به ارزشهای آنها احترام نمیگذارند.
خبر خوب این است که بسیاری از نوجوانان شلخته به والدین خود احترام میگذارند و بزرگسالانی خواهند شد که مسئولیتپذیر هستند. اما تا زمانی که مسئول خانههای خود نشوند، ممکن است احساس نکنند که نظافت خانه خیلی مهم است. در این بین والدین ناامید چه کاری باید انجام دهند؟

مادر شایان احساس ناامیدی میکند، زیرا اتاق او همیشه به هم ریخته است. این دو چند ماه است که بر سر این موضوع با هم درگیر هستند. نظر شایان این است که اتاقش فضای خصوصی اوست که میتواند هر طور که میخواهد از آن نگهداری کند. اگر او به این آشفتگی اهمیتی نمیدهد، چرا مادرش باید این کار را انجام دهد؟
وقتی مامان به خاطر عدم مسئولیت شایان فریاد میزند و او را برای تعطیلات آخر هفته محبوس میکند، هیچ کاری برای حل موفقیتآمیز مشکل انجام نداده است. نوجوانان به فضایی نیاز دارند که مختص خودشان باشد. آنها میتوانند در مورد چیزهای اصلی که باید تمیز یا سازماندهی شوند، مانند برداشتن باقی مانده غذا یا گذاشتن لباسهای کثیف در یک سبد باهم صحبت کنند. آنها میتوانند درباره انواع پاداش برای تمیز کردن اتاق و در واقع نوعی معامله باهم بحث کنند.
رسیدن به توافقی که هر دوی آنها دوست دارند ممکن است کمی طول بکشد. قرار دادن توافق نامه آنها به صورت کتبی راه خوبی برای افزایش احتمال همکاری شایان است. مامان نیز باید طبق توافق، امتیازات را با دادن یا سلب امتیاز انجام دهد. با صحبت و جلب رضایت دوجانبه میتوان این مشکلات را کاهش داد.
روشهای مناسب برای برقراری ارتباط موثر والدین با نوجوانان
از راههای زیر میتوانید راه را برای ارتباط موثر والدین با نوجوانان باز کنید:
- روشن کنید که آماده و مایل به گوش دادن هستید.
- به نوجوان خود بفهمانید که برای درک دیدگاه او تلاش میکنید. پس از گفتن آنچه از نوجوان خود شنیدید، بپرسید که آیا آن را درست متوجه شدهاید.
- تمایل خود را برای همکاری با نوجوان خود برای رسیدن به یک تصمیم ابراز کنید.
- هر روز زمانی را برای ارتباط با نوجوان خود اختصاص دهید – یک وعده غذایی با هم، چند دقیقه با هم هر شب قبل از رفتن به رختخواب، مدت زمان طولانیتری با هم در آخر هفته و غیره.
- فعالیت هایی را پیدا کنید که از انجام آنها با هم لذت میبرید. انجام یک فعالیت با هم، مانند بازی با کامپیوتر، تهیه غذا، کار بر روی یک سرگرمی، یا سفر در اطراف شهر، میتواند جریان مکالمه را آسانتر کند. نوجوانان زمانی که احساس آرامش کنند بیشتر صحبت میکنند.
- به نوجوان خود اجازه دهید حریم خصوصی داشته باشد. نوجوانان به زمان برای خود و حق در میان گذاشتن همه چیز با والدین خود نیاز دارند. اگر احساس کنند مورد احترام شما هستند، تمایل بیشتری برای به اشتراک گذاشتن چیزهای مهم با شما خواهند داشت.
- به نوجوان خود اجازه دهید نظراتی متفاوت با شما داشته باشد. آزادی نوجوانان برای داشتن ایدهها و دیدگاههای خود به آنها کمک میکند تا زمانی که به سمت بزرگسالی پیش میروند و نیاز دارند به تنهایی فکر کنند، از نظر عاطفی بالغ شوند.
جمعبندی
برقراری ارتباط موثر والدین با نوجوانان یکی از موارد دشوار در خانوادههای مختلف است. اکثر خانوادهها از مشاجرهها و مخالفتهای نوجوانان خود شکایت دارند. برای اینکه بتوانید ارتباط موثر و خوبی را با فرزندان خود برقرار کنید، با یک روانشناس خوب صحبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره کودکان و نوجوانان مقالات بررسی کامل انواع نیازهای اساسی نوجوانان و تاثیرات بازی درمانی بر سلامت روان کودکان و نوجوانان را نیز مطالعه کنید.