ترس از تاریکی در کودکان یک اختلال معمول و شایع است. برخی از ما حتی ترس از تاریکی در زندگی بزرگسالی خود نیز تجربه میکنیم. بنابراین، چه کمکی میتوانید انجام دهید؟
ترس از تاریکی یکی از رایج ترین ترسهای دوران کودکی است. نام رسمی آن «نیکتوفوبیا» است و برای برخی از کودکان، ترس از شب، یا تاریکی، میتواند علائم شدیدی ایجاد کند.
مطالعهای که توسط دانشگاه سنت لئو در فلوریدا انجام شد، نشان داد که ترس بیشتر به از دست دادن محرکهای بینایی مرتبط است – برای این واقعیت ساده که ما نمیتوانیم آنچه در اطرافمان است را ببینیم. علائم مرتبط با اختلال ترس از تاریکی در کودکان میتواند از اضطراب تا افسردگی متغیر باشد.
علائم فیزیکی ترس از تاریکی در کودکان
برخی از علائم فیزیکی نیکتوفوبیا عبارتند از: تعریق، مشکل در تنفس، گرفتگی قفسه سینه، لرزش، سرگیجه یا ناراحتی معده. برخی از علائم عاطفی ترس از تاریکی در کودکان نیز عبارتند از وحشت و اضطراب، احساس از دست دادن کنترل، نیاز مبرم به فرار از موقعیت یا احساس ناتوانی در برابر ترس.
ترس از تاریکی در کودکان معمولاً برای اولین بار در حدود سن 3 یا 4 سالگی زمانی که تخیل کودک شروع به گسترش میکند، رخ میدهد. هنگامی که کودک از طریق رسانههای اجتماعی، تلویزیون و فیلمها با دنیایی فراتر از آنچه ممکن است در خانه خود تجربه کند، قرار میگیرد، تخیل او نیز گسترش مییابد.
علل ترس از تاریکی
دکتر جید شین، دانشیار دانشکده روانشناسی دانشگاه دیکین، میگوید: «سن شروع ترس از تاریکی میتواند متفاوت باشد، اما معمولاً از حدود سه سالگی است که کودک در معرض طیفی از محرکهای مختلف قرار میگیرد.
در سن سه و چهار سالگی، اکثر کودکان به احتمال زیاد تلویزیون تماشا میکردند، به کتابهای مصور و بسیاری چیزهای دیگر که احتمالاً میتوانند این تخیل را فعال کنند، نگاه میکردند. نگرانی واقعی زمانی است که آنها در معرض همه چیزهای مربوط به هیولا و سایر تصاویر وحشتناک قرار میگیرند،” دکتر شین پیشنهاد میکند که والدین باید به فرزندشان همدلی نشان دهند و به او بفهمانند که ترس او را جدی میگیرند.
میتوانید به فرزندانتان بگویید، من میدانم که احساس اضطراب یا ترس میکنید و این یک احساس طبیعی است. همه ما از چیزی میترسیم، اما هیولاها واقعی نیستند. بنابراین، چه کاری میتوانیم انجام دهیم تا شما احساس امنیت بیشتری کنید؟
سعی کنید با درک بهتر فرزندانتان ترس از تاریکی در کودکان را درمان کنید.

یک ترس طبیعی و سالم
روانشناس دکتر لیز وستروپ از دانشگاه دیکین میگوید ترس از تاریکی بسیار رایج است و بسیاری از مردم هرگز به طور کامل ترس خود را افزایش نمیدهند.
بسیاری از بزرگسالان هستند که هنوز از تاریکی میترسند. این یک ترس کاملا طبیعی است و جای تعجب نیست که این ترس از کودکی شروع میشود.
ما همیشه ترس خود را از تاریکی و دلیل موجه از دست نمی دهیم. ما از چیزهایی میترسیم که میتوانند برای ما خطراتی ایجاد کنند. بنابراین، منطقی است که انسانها از تاریکی میترسند، زیرا ما نمیتوانیم آنچه را که در بیرون است ببینیم. بنابراین ترس از تاریکی در کودکان یک ترس بسیار طبیعی و سالم است.
در کنار همه احساسات، از جمله ترس، شادی و اضطراب، بسیار مهم است که والدین بتوانند احساسات کودک خود را حمایت کنند. سعی کنید به این احساسات برچسب بزنید و سپس آنها را با آن حمایت کنید.
درباره صحبت کنید و احساسات آنها را تأیید کنید
دکتر وستراپ میگوید با تأیید و پذیرش احساسات، میتوانید ترس از تاریکی را کاهش دهید.
«خط ظریفی بین پذیرش ترس فرزندتان و توانمندسازی آن وجود دارد. بیشتر در مورد ترسهای کودکانتان صحبت کنید. هرگز ترس آنها را سرزنش نکنید و یا آنها نادیده نگیرید، بلکه به کودک خود اجازه دهید بداند که ترس بخشی عادی و سالم از زندگی است. میتوانید به کودک خود اطمینان دهید که چیزی برای ترسیدن وجود ندارد، چیزی زیر تخت یا جای دیگری پنهان نیست. اما ترسیدن از تاریکی طبیعی است.
بسیار مهم است که کودکان یاد بگیرند که میتوانند ترسهای خود را مدیریت کنند. بنابراین به عنوان والدین آرامش را برای فرزندان خود فراهم کنید و به او اعتماد داشته باشید که میتوانند این موقعیت را مدیریت کنند.
بنابراین، بیشتر کودکان تا کی ترس از تاریکی دارند؟ دکتر شین میگوید این به کودک، خلق و خوی او و نحوه مدیریت این موضوع بستگی دارد.
ترس از تاریکی میتواند تا سالهای دبستان ادامه یابد. ممکن است زمان زیادی به نظر برسد، اما من فکر میکنم این موضوع زیر سؤال بردن این است که چه چیزی از نظر رشد مناسب است. دکتر شین می گوید: برای سال های دبستان، این یک ترس کاملاً عادی خواهد بود.
اما اگر ترس وارد دوران نوجوانی شده و باعث ناتوانی در خوابیدن شود، یا اگر ترس واقعاً شدید باشد و بر خواب تأثیر بگذارد، باید به آن توجه بیشتری کنید و از یک متخصص کمک بخواهید.
چه زمانی باید به دنبال کمک بود
دکتر وستراپ میگوید اگر کودکی در اواخر دبستان هنوز از تاریکی میترسد، وقت آن است که نگاهی بیندازیم به آنچه در زندگی کودک می گذرد.
اگر ترس تأثیر جدی بر خواب دارد یا به طریق دیگری در زندگی کودک دخالت میکند، آن وقت است که مشکل ساز است. اگر هیچ تغییر عمدهای در زندگی کودک وجود ندارد که بتواند بر ترس یا خواب کودک تأثیر بگذارد، پس باید به این فکر کنید که چگونه از کودک به بهترین شکل حمایت کنید تا در مدیریت این ترسها اعتماد به نفس بیشتری پیدا کند. بنابراین با یک روانشناس کودک خوب در تهران صحبت کنید.
فاطمه مرادی
من، فاطمه مرادی، کارشناس ارشد روانشناسی کودک و نوجوان کنار شما هستم تا رابطهی بهتری با فرزندان خود داشته باشید.
جمعبندی
در این مقاله از سایت روانشناسی شما را با ترس از تاریکی در کودکان آشنا نمودیم. از این که تا انتها در کنار ما بودید، سپاسگزاریم. برای کسب اطلاعات بیشتر سایر مقالات ما از جمله معرفی اختلالات خواب در کودکان و راهکارهای موثر درمان آن را مطالعه کنید.