گاهی با خشم انفجاری و رفتارهای پرخاشگرایانه رو به رو میشوید که به عنوان یک اصطلاح جدانشدنی در کنار هم قرار گرفتهاند. درست است خشم انفجاری و رفتارهای پرخاشگریانه اغلب بر هم منطبق هستند اما در واقع دو چیز متفاوت هستند. خشونت به پرخاشگری شدید بدنی اشاره داره که هدف آن ایجاد آسیب جدی است. به بیان دیگر، پرخاشگری همیشه شامل خشونت نیست، اما خشونت همیشه شامل پرخاشگری است.
خشم انفجاری چیست؟
خشم انفجاری، یک وضعیت سلامت روانی است که با طغیانهای مکرر خشم انفجاری یا رفتارهای پرخاشگریانه مشخص میشه. در واقع شرایط پیش اومده با موقعیتی که افراد رو تحریک کرده، تناسب ندارند و باعث ناراحتی قابل توجهی میشوند. افراد مبتلا به اختلال خشم انفجاری تحمل کمی در برابر ناامیدی و ناملایمات دارند؛ اما خارج از طغیان خشم، رفتار طبیعی و مناسبی دارند. حوادث ناشی از خشم انفجاری کنترل نشده میتونه عصبانیت، مشاجره کلامی یا دعوای فیزیکی یا پرخاشگری باشه.
رفتار پرخاشگرایانه چیست؟
رفتار پرخاشگریانه بر اساس روانشناسی اجتماعی، هر رفتار یا عملی رو توصیف میکنه که هدف آن آسیب رسوندن به شخص یا حیوان یا آسیب رسوندن به اموال فیزیکی باشه. از جمله نشانههای رفتارهای پرخاشگرایانه میتوان به فریاد، فحش دادن و زبان تند، دعوا و جر و بحث کردن، رفتار پرخاشگری فیزیکی و صدمه زدن به اموال، حیوانات و سایر افراد و… اشاره کرد.
چرا اینقدر راحت عصبانی میشیم؟
دلایل اساسی برای عصبانیت ما وجود داره. اگر به راحتی عصبانی می شوید، ممکن است نتیجه چیز دیگری باشد مانند ترس، وحشت، استرس، کشمکش های مالی، مشکلات رابطه. همچنین اختلالات خلقی ممکن است باعث خشم انفجاری و رفتارهای پرخاشگرایانهشود. بنابراین، ممکن است از خود بپرسید، چگونه کمتر عصبانی شوم؟ در حالی که ممکن است تغییر یک شبه اتفاق نیفته؛ اما راههای زیادی وجود داره که میتونید برای مقابله با عصبانیت خود از آنها استفاده کنید.
مدیریت خشم
از اونجایی که عصبانیت کنترل نشده اغلب میتونه منجر به خشم انفجاری و رفتارهای پرخاشگرایانهبشه، مدیریت خشم از تکنیکهای مختلفی برای کمک به فرد برای مقابله با افکار، احساسات و رفتارها به شیوهای که سالمتر و سازندهتر است، استفاده میکنه. ناتوانی در مدیریت خشم میتونه منجر به مشکلات مختلفی مانند گفتن چیزهایی که پشیمان هستید از بیانش، فریاد زدن سر دیگران، تهدید افراد، ارسال پیامهای عجولانه و… باشد.
مدیریت خشم به این معنا نیست که هرگز عصبانی نشوید! در عوض این شامل یادگیری نحوه تشخیص، کنار اومدن و ابراز خشم خود به روشهای سالم و سازنده است. کنترل خشم مهارتی است که همه میتونن بیاموزن؛ حتی اگر فکر میکنید عصبانیت خود رو تحت کنترل دارید، همیشه جای بهبودی وجود داره.
چرا خشم رو مدیریت کنیم؟
خشم، احساسی است که می تونه از تحریک خفیف تا خشم شدید، متغیر باشه. در حالی که بسیاری از مردم خشم رو صرفاً به عنوان یک “احساس منفی” دسته بندی می کنن، اما می تونه مثبت هم باشه. احساسات خشمگین ممکن است شما رو ترغیب کنه که از کسی دفاع کنید یا ممکن است شما رو به ایجاد تغییرات اجتماعی سوق بده. اما وقتی کنترل نشه، احساسات خشم میتونه منجر به خشم انفجاری و رفتارهای پرخاشگرانه شود، مانند فریاد زدن بر سر کسی یا آسیب رسوندن به اموال.
همچنین ممکن است خشونت باعث بشه شما از دنیا کناره گیری کنید و خشم خود رو به درون برگردانید که این اتفاق میتونه بر سلامت و رفاه شما تأثیر بدی بذاره.
خشم زمانی مشکلساز میشه که اغلب یا شدیداً احساس میشه یا زمانی که به روشهای ناسالم بیان میشه، که میتونه از نظر جسمی، ذهنی و اجتماعی آسیبهای زیادی به همراه داشته باشه. به همین دلیل، راههای مدیریت خشم می تونه مفید باشه و می تونه به شما در کشف راههای سالم برای ابراز احساسات کمک کنه.
راهبردهای مدیریت خشم
افکار و رفتارهای شما یا میتونند احساسات شما رو تقویت کنند یا میتونند اونها رو کاهش بدن. بنابراین، اگر میخواهید حالت عاطفی خود رو از عصبانیت دور کنید، میتونید آنچه که فکر میکنید و کاری که انجام میدهید، تغییر دهید. بدون سوختی به نام خشم، آتش درون شما شروع به خاموشی خواهد کرد و احساس آرامش بیشتری خواهید داشت.
در زیر راههایی برای مدیریت بهتر و کنترل خشم انفجاری و رفتارهای پرخاشگریانه و گنجاندن آن در برنامه کنترل آن آورده شده است:
محرکها را شناسایی و خشم خود را ارزیابی کنید
اگر عادت به از دست دادن کنترل عصبانیت خود پیدا کردهاید، چیزهایی رو که باعث عصبانیت شما میشه، بررسی کنید. به طور مثال صفهای طولانی، ترافیک، کامنت های ناپسند یا خستگی مفرط از مواردی هستند که ممکن است صبر شما رو کم کنند. در حالی که نباید افراد یا شرایط بیرونی را به خاطر ناتوانی خود در حفظ خونسردی، سرزنش کنید. اما درک چیزهایی که خشم شما رو تحریک میکنه، می تونه به شما کمک کنه تا بر اساسشون برنامه ریزی کنید.
به طور مثال روز خود رو به گونهای متفاوت طراحی کنید تا به شما در مدیریت بهتر استرس کمک کنه یا برخی از روشهای کنترل خشم ناگهانی رو قبل از مواجهه با شرایطی که معمولاً برای شما آزاردهنده است، تمرین کنید. انجام این کارها میتونه به شما کمک کنه تا صبر خودتون رو تقویت کنید و کنترل خشم انفجاری و رفتارهای پرخاشگرایانهرو به دست بگیرید.
با یک دوست صحبت کنید
اگر شخصی وجود داره که تاثیر آرام بخشی روی شما میذاره، صحبت کردن در مورد یک موضوع یا ابراز احساسات خودتون به اون شخص ممکنه مفید باشه. اما دقت کنید که این صحبت برای ایجاد یا یافتن راه حل یا کاهش خشم خود باشد، نه فقط تخلیه کردن خشم! بیانصافی است که از آنها به عنوان جایی صرفا برای تخلیه احوال بدتان استفاده کنید. همچنین صحبت کردن در مورد چیزی غیر از موقعیتی که باعث عصبانیت شما شده است، میتونه در به دست آوردن آرامش به شما کمک کنه.
راه برید، بدویید، حرکت کنید
خشم محرک انرژی به صورت انفجاری است و کنترل نکردن اون به شما آسیب میزنه. یکی از بهترین تمرینات کنترل خشم انفجاری و رفتارهای پرخاشگرایانه، ورزش و فعالیت بدنی است. ورزش کردن میتونه تنش اضافی رو از بین ببره و همچنین به کاهش فشار و استرس کمک کنه.
افکار خودتون رو مدیریت کنید
افکار خشمگین به خشم شما سوخت میافزاید! ناامیدی شما رو افزایش میده و تمرکز بر واقعیت رو کاهش میده. وقتی متوجه شدید که به چیزهایی فکر میکنید که خشم شما رو تحریک میکنه، افکارتون رو دوباره تنظیم کنید. همچنین نشخوار کردن در مورد یک موضوع ناراحت کننده، فقط به احساس خشم شما دامن میزنه.
سخن آخر
در حالت کلی خشم انفجاری و رفتارهای پرخاشگرانهممکن است نیازهای شما رو در کوتاه مدت برآورده کنه اما عواقب بلندمدتی داره. خشم شما به روابطتون، شغلتون و… و مهمتر از همه به روانتون آسیب دائمی میزنه یا حتی به طور کلی باعث از دست دادنشون میشه. بنابراین، در مسیرهای کنترل خشم انفجاری و رفتارهای پرخاشگرایانهقدم بگذارید و زمام خشم خودتون رو بدست بگیرید تا در زندگی، محل کار، کنار دوستان و اجتماع، آرامش رو در کیفیترین حالت ممکن تجربه کنید.