در روند رشد و تربیت کودک ممکنه والدین در مراحلی با بیادبی و رفتارهای غیرمحترمانه کودک خودشون روبرو بشن. آموزش برخورد درست با کودکان بی ادب از ضروریاتی هست که همه والدین باید اونا یاد بگیرن. در ابتدا باید علت بی ادبی کودکان را ریشهیابی کنیم و بدونیم دلیل این رفتارهای غیرمحترمانه چیه. همچنین با کمک مشاور میتونیم بهترین رفتار با کودک بی ادب را پیش بگیریم.
اگر در اثر غفلت والدین یا برخوردهای نادرست والدین، کودک یاد نگیره رفتارهای خودشا اصلاح کنه در آینده با آسیبهای فردی و اجتماعی روبرو میشه و حتی ممکنه از جمع دوستان و همسالان طرد بشه. طرد شدن هم میتونه آغازی بر بروز رفتارهای خطرناک و گرفتار شدن در دام آسیبها و خلافهای اجتماعی باشه. در این مقاله خانم فاطمه مرادی روانشناس و درمانگر کودک و نوجوان درباره روشهای برخورد درست با کودکان بی ادب اطلاعات مفیدی در اختیار ما قرار میدن.
علت بی ادبی کودکان
سالهای اولیه زندگی کودک اهمیت زیادی در تربیت اون داره. بنا بر نظر روانشناسان، شخصیت کودک از دوسالگی شروع به شکلگیری میکنه و تا 5 سالگی تثبیت میشه. در بحث برخورد درست با کودکان بی ادب باید گفت که والدین و اعضای خانواده نقش زیادی در تربیت کودک خانواده دارن. والدین میتونن بهترین معلم یا بدترین معلم کودک خودشون باشن.
کودکان بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم از رفتار والدین خودشون تأثیر میگیرن. اونها به دلیل هوش بالایی که دارن بهراحتی رفتار اطرافیان خودشونا تقلید میکنن. رفتارهای اشتباه والدین که شاید از نظر اونها خیلی هم مهم نباشه بر رفتار کودک تاثیر عمیقی میذاره. حالا ببینیم علت بی ادبی کودکان چیه. عواملی که در بیادبی کودکان مؤثرند شامل این موارد میشه:
1. احساس گناه دادن به کودک
قبل از شروع بحث درباره برخورد درست با کودکان بی ادب باید علت اونا پیدا کرد. سختگیری و عدم انعطافپذیری والدین نسبت به کودکان باعث میشه تا کودکان در هر مسئلهای که دچار اشتباه میشن خودشون را مقصر بدونن. والدینی که این حس را به کودک القا میکنن به این درک نرسیدن که دوره کودکی و فضای خانواده محل آزمون و خطای فرزندانه.
در حقیقت تنها فضای امنی که کودک میتونه با خطا کردن رفتارهای درست را یاد بگیره خانواده هست. والدین مستبد بهجای چشمپوشی از خطاهای کوچک کودکشون و راهنمایی آروم و منطقی اونا کودک را دچار تشویش ذهنی میکنن. چنین کودکی همیشه و در هر حالی خودش را مقصر میدونه. این احساس حتی تا بزرگسالی هم همراه فرد خواهد بود.
2. علت بی ادبی کودکان؛ مقایسه کودک با دیگران
در مورد ریشهیابی علت بی ادبی کودکان مقایسه کردن بسیار خطرناکه. یکی از رفتارهای آسیبزا که میتونه عواقب ناخوشایندی بر شخصیت و روان کودک داشته باشه مقایسه کودکان با همسالان یا خواهر برادراشه. با این کار والدین به فرزندشون نشون میدن که بین فرزندانشون تبعیض قائل میشن یا تواناییهای کودکشون را قبول ندارن. عدم مقایسه کودکان با یکدیگر یک مورد از برخورد درست با کودکان بی ادب هست. این رفتار اشتباه نهتنها در بروز رفتارهای بیادبانه نقش داره بلکه روح و روان کودک را هم آزار میده و اثرات مخربی بر آینده کودک میذاره.
3. آموزش رفتارهای حق به جانب
نقطه مقابل القای حس گناه به کودک آموزش رفتارهای حق به جانبه. یک علت بی ادبی کودکان تلقین حس گناه به اونه. وقتی والدین بیش از اندازه لازم به کودک بها بدن و همیشه رفتارها و نیازهای اونا در اولویت قرار بدن، کودک در همه حال خودش را صاحب حق میدونه و انتظار هرگونه رفتار بیادبانه از چنین کودکی میره.
4. آموزش غیرمستقیم دروغ گفتن
اگر بهعنوان والد میخواهید برخورد درست با کودکان بی ادب داشته باشید دروغ نگید. والدین با زبان به کودک میگن که باید همیشه راستگو باشن و دروغ گفتن کار اشتباهیه؛ ولی گاهی خودشون رفتارهایی انجام میدن که بهطور غیرمستقیم کودک هم دروغ گفتن را یاد میگیره؛ مثلاً زنگ در را میزنن و پدر خانواده میگه اگر منا خواستن بگو نیست. همین حرف به کودک میگه که این رفتار درسته و اونم مجازه دروغ بگه یا هر رفتار بیادبانهای مرتکب بشه.
روش های برخورد درست با کودکان بی ادب
تنبیه بدنی یا تنبیه کلامی نادرست نمیتونه برخورد درست با کودکان بی ادب باشه. واکنشهای شدید یا برچسب زدن به کودک مانند تو خیلی بیادبی، نهتنها چاره کار نیست؛ بلکه میتونه باعث تشدید رفتارهای نادرست کودک بشه. به همین دلیل باید به دنبال رفتارهای تربیتی و تنبیه و تشویق کودکان بهصورت صحیح و منطقی باشیم و بهترین رفتار با کودک بی ادب را یاد بگیریم و اونا را بهکار ببندیم.
1. برخورد قاطعانه
گاهی والدین از رفتارهای بیادبانه کودک چشمپوشی میکنن؛ مثلاً چون تصور میکنن رفتار بامزهای بوده با خندیدن بهطور غیرمستقیم اونا تشویق به انجام این کار میکنن. کودک برای اینکه در آینده از این طریق بیشتر جلبتوجه کنه شدت رفتارهای غیرمحترمانه خودشا بیشتر میکنه. رفتار قاطعانه والدین با رفتارهای نادرست بهترین برخورد درست با کودکان بی ادب هست. قاطعیت شما به کودک نشون میده که این رفتار اصلاً درست نبوده و ممکنه در آینده با برخورد شدیدتری از طرف والدین مواجه بشه.
2. آموزش رفتارهای محترمانه؛ برخورد درست با کودکان بی ادب
در مقوله برخورد درست با کودکان بی ادب وقتی با رفتارهای بیادبانه کودکتون روبرو میشید با قاطعیت تمام باید مهارتهای ارتباطی و اجتماعی را به اون آموزش بدید. تنها گفتن اینکه این رفتارت درست نیست کافی نیس؛ بلکه باید رفتارهای صحیح را یاد بگیره. به کودکتون یاد بدید که وقتی مشکلی داره بجای داد و بیداد کردن یا بددهنی خیلی آروم با شما صحبت کنه. البته باید والدین خودشون این رفتارها را داشته باشن و نحوه صحیح صحبت با کودکان را بدونن تا کودک هم دیپلماسی مذاکره و روش حل مسئله را از اونا یاد بگیره.
3. ریشهیابی علت بی ادبی کودکان
برای اینکه بتونید برخورد درست با کودکان بی ادب داشته باشید باید علت رفتارهای بیادبانه اونا را بدونید. در بخش قبلی به عواملی اشاره کردیم که میتونه موجب بروز رفتارهای غیرمحترمانه کودک بشه. پس ریشهیابی دلایل رفتار نادرست کودک، به والدین کمک میکنه تا استراتژیهای درستی در پیش بگیرن.
4. پرهیز از جنگ قدرت با کودک بی ادب
قطعاً بیادبی کودک میتونه خون والدین و اطرافیان را به جوش بیاره. در چنین مواقعی از رفتار مقابله به مثل خودداری کنید. اینکه شما هم دقیقاً مثل کودک بیادب داد بزنید یا توهین کنید موجب تحریک و تشدید رفتارهای بیادبانه اون میشه و حتی در وجودش نهادینه میشه. در چنین شرایطی برخورد درست با کودکان بی ادب اینه که خونسرد باشید و با قاطعیت تمام رفتارهای غیرمنطقی اونا اصلاح کنید. خونسرد بودن، حفظ آرامش و بها ندادن به رفتارهای نادرست کودک بهترین رفتار با کودک بی ادب هست.
5. برخورد درست با کودکان بی ادب؛ خودداری از تنبیه کودک بیادب
تنبیه کردن نمیتونه یک برخورد درست با کودکان بی ادب باشه. بهویژه در مورد تنبیه بدنی که روانشناسان بهشدت اونا منع میکنن. تنبیه بدنی نهتنها رفتار کودک را اصلاح نمیکنه؛ بلکه موجب بروز اختلالات سلامت روان، پرخاشگری، رفتارهای خطرناک در نوجوانی مثل مصرف مواد مخدر و اختلال در تواناییهای شناختی میشه.
جمعبندی
کودکان مثل یک لوح سفیدی هستن که رفتارهای والدین و اعضای خانواده بخش زیادی از رفتارها و شخصیت اونا را شکل میده. بیادبی کودکان موضوعیه که همه والدین در برههای از زمان اونا تجربه کردن. یادگیری برخورد درست با کودکان بی ادب یکی از ضروریاتیه که همه والدین باید اونا یاد بگیرن. درغیر اینصورت میتونه آسیبهای فردی و اجتماعی زیادی برای خانواده و فرزند داشته باشه.
در ابتدا باید علت بی ادبی کودکان را ریشهیابی کنیم. بعد از اون تلاش کنیم واکنشهای مناسبی در مواجهه با رفتارهای نادرست کودک داشته باشیم. رفتار قاطعانه، حفظ خونسردی، پرهیز از جنگ قدرت با کودک و آموزش رفتارهای مؤدبانه از جمله مواردی هستن که میتونن بهترین رفتار با کودک بی ادب باشن.
مشاوره گرفتن از یک روانشناس کودک میتونه به شما کمک کنه تا بهترین روش برخورد با کودک بیادب را یاد بگیرین و بکار ببندین. خانم فاطمه مرادی روانشناس و درمانگر کودک و نوجوان میتونه در این زمینه راهکارهای مؤثر و عملی را در اختیار شما قرار بده. برای رزرو نوبت مشاوره به وبسایت خانم مرادی مراجعه کنید.